Nederlanders positief over vriesdrogen als lijkbezorging
Veel Nederlanders zijn geïnteresseerd in een nieuwe vorm van lijkbezorging die zich nog slechts in een proefstadium bevindt. Uit een TNS NIPO-enquête blijkt dat 50 procent van de ondervraagden in principe het zogeheten vriesdrogen in overweging wil nemen. Bij vriesdrogen, ofwel lyofilisatie, wordt het vocht aan het ontzielde lichaam onttrokken.
De resultaten van het onderzoek staan in het vakblad Uitvaart van deze maand. Zeker 32 procent van de ondervraagden zegt het vriesdrogen „misschien in overweging te nemen” en 16 procent zegt dat zeker te doen. Een klein percentage van 2 procent weet nu al dat het kiest voor vriesdrogen in plaats van de twee klassieke vormen van lijkbezorging: begraven en cremeren. Het percentage dat het niet weet, ligt op 12 procent. 29 procent kiest „zeker niet” voor vriesdrogen en 9 procent neemt het niet in overweging.
De Facultatieve Groep, voortgekomen uit de vereniging die cremeren in Nederland mogelijk heeft gemaakt, denkt dat binnen twee á drie jaar vriesdrogen in Nederland een feit is. „Het gaat eigenlijk om de derde weg van lijkbezorging”, zegt Henry Keizer, voorzitter van de raad van bestuur van De Facultatieve Groep. „Naast cremeren en begraven is er nu een derde manier van lijkbezorging in ontwikkeling. Veel mensen vinden het een onplezierige gedachte dat iemand in de grond wordt gestopt of dat iemand wordt verbrand. Met de methode van het vriesdrogen hebben we feitelijk een nieuw antwoord gevonden op dergelijke bezwaren.”
Technisch is De Facultatieve Groep in staat om binnen een maand een machine te bouwen die het procedé kan uitvoeren, maar Keizer gaat ervan uit dat het langer duurt voordat de eerste machine ook daadwerkelijk in Nederland of West-Europa staat. In Zweden worden de eerste proeven gedaan.
Bij vriesdrogen wordt de overledene zeer snel gekoeld. Hij wordt daarna in een bad van vloeibare stikstof ondergedompeld. Daarin wordt het lijk tot ongeveer 180 graden Celsius onder nul afgekoeld. „Het lichaam wordt dan breekbaar. Via geluidsgolven komt er een vibratie op gang en brokkelt het lichaam uiteen. Daar wordt vervolgens het vocht aan onttrokken”, licht Keizer de werkwijze toe. De hoeveelheid stof die daarna overblijft, ongeveer eenderde, kan worden begraven of na een nabehandeling in een urn worden gedaan.
De nieuwe methode van lijkbezorging is vooral in ontwikkeling gebracht omdat ze veel milieuvriendelijker zou zijn. Of de ’derde weg’ ook om een wetswijziging vraagt is nog niet helemaal duidelijk. Keizer wil wel binnen afzienbare tijd met de wetgever om tafel gaan zitten om die over vriesdrogen te informeren.