Grote protesten tegen „nieuwe farao” Morsi (met fotoserie)
CAÏRO – Ondanks hevige protesten en gewelddadige betogingen, zei de Egyptische president Mohamed Morsi vrijdag tijdens een toespraak dat hij niet opgeeft en doorgaat op het pad dat hij is ingeslagen. Morsi had donderdag meer macht naar zich toegetrokken.
Hij vaardigde een decreet uit waarin staat dat zijn besluiten, totdat er een nieuwe grondwet is, niet langer bij de rechter kunnen worden aangevochten. Ook ontsloeg hij de belangrijkste openbaar aanklager, met wie hij in de clinch lag.
Volgens Morsi zijn de maatregelen nodig om „mensen die zich verschuilen achter de rechtspraak” tegen te houden. Hij verwees daarmee naar de seculiere rechters van het constitutionele hof, die hem al meermaals de voet hebben dwarsgezet. Het constitutionele hof is volgens Morsi van plan om te eisen dat het Egyptische Hogerhuis, de Shuraraad, wordt ontbonden. De moslimbroederschap, waar Morsi lid van is, heeft een meerderheid in de raad.
„Niemand kan onze mars vooruit stoppen. Ik doe mijn plicht voor Allah en vaderland en neem beslissingen als ik iedereen heb geraadpleegd”, aldus Morsi vrijdag. Tijdens een toespraak nabij het presidentieel paleis zei hij tegen zijn aanhangers dat hij er voor alle Egyptenaren is en dat Egypte op weg is naar „vrede en democratie.” Hij voegde eraan toe dat hij politieke, sociale en economische stabiliteit wil.
Betogers stichtten vrijdag brand in kantoren van de moslimbroederschap. De kantoren van de politieke tak van de broederschap, de Vrijheid- en Gerechtigheidspartij (FJP), gingen in vlammen op in de steden Ismailiya en Port Said. Ook het partijkantoor in Alexandrië is bestormd. Boze demonstranten gooiden boeken en stoelen op straat en staken die in brand.
De Egyptische politie heeft in de hoofdstad Caïro bij het Tahrirplein traangas gebruikt in een poging een boze menigte betogers uiteen te drijven. De oppositie beschuldigde hem van dictatoriale trekjes. Volgens sommige critici heeft Morsi inmiddels zelfs meer macht dan zijn voorganger Hosni Mubarak, die Egypte decennia regeerde.
Vrijdag togen opnieuw duizenden mensen naar het Tahrirplein, dat in 2011 tijdens de Arabische lente het epicentrum was van de opstand waardoor Mubarak moest vertrekken. Ze eisten dit keer het vertrek van Morsi en riepen dat de president een coup heeft gepleegd. Betogers scandeerden „Vertrek! Vertrek!” De protesten werden onder anderen geleid door Mohamed al-Baradei, voormalig hoofd van het Internationaal Atoomenergie Agentschap. Baradei noemde Morsi de „nieuwe farao.”
Enkele kilometers verderop betuigden leden van de moslimbroederschap steun aan de president. „Het volk staat achter de maatregelen van de president”, riepen zij met gebalde vuist in de lucht.