Verwijten aan burgers dat ze niet betrokken zijn bij de publieke zaak, zijn volgens de Rob zelfs misplaatst. „De vitale samenleving waarin mensen zich volop inzetten, bestaat al. Het is de overheid die moet veranderen”, aldus de Rob. Die moet alleen reguleren, wanneer dat echt nodig is. De raad publiceerde donderdag het advies onder de titel Loslaten in vertrouwen. Naar een nieuwe verhouding tussen overheid, markt en samenleving.

Publieke taken werden aanvankelijk toch ook door vooral het particulier initiatief opgepakt, herinnert de Rob zich. Later kwam een groeiende rol van de overheid, maar vanaf de jaren 80 ging de markt ook een stevige plek opeisen. Volgens de raad zijn woningcorporaties, zorg- en onderwijsinstellingen nu „ontheemd geraakt. Zij zijn van niemand meer. In hun opereren zullen zij voortaan veel meer uit moeten gaan van hun belangrijkste belanghebbenden: patiënten, huurders en leerlingen en hun ouders.”

Veel Nederlanders bekommeren zich volgens de Rob met verve om buurt en of vereniging en zetten zich in als vrijwilliger. „De overheid moet dat als uitgangspunt nemen en burgers de ruimte geven. Ze moet zich niet langer afvragen wanneer en in welke mate ze invloed van burgers toestaat, maar wat zij kan doen om burgers maximaal de ruimte te geven.”