Deze zogeheten Letter of Intent behelsde de afspraak dat het aantal keren dat vliegtuigen recht op de Kaagbaan en de Schiphol Oostbaan afvliegen beperkt blijft tot 1 procent, omdat deze routes overlast veroorzaken voor de inwoners van Amsterdam. Bij onderhoudswerkzaamheden of harde wind zou dat percentage mogen verdubbelen.

In de meeste jaren is dit „absolute maximum” van 2 procent echter fors overschreden, betoogde de gemeente Amsterdam voor de rechtbank in Haarlem. „In het jaar 2002 liepen die overschrijdingen in sommige maanden zelfs op tot 8 of 9 procent”, aldus raadsman E. Minderhoud.

Dit schoot de hoofdstad in het verkeerde keelgat. Toen Schiphol en de Luchtverkeersleiding Nederland (LVLN) vorig jaar besloten de overeenkomst van hun kant te beëindigen, stapte Amsterdam naar de rechter. Ze waren toen allang niet meer met elkaar in gesprek. Minderhoud: „Schiphol is geen betrouwbare contractpartner.” Amsterdam wil dat de luchthaven de afspraken nakomt, op straffe van een dwangsom.

Schiphol en LVLN zeggen dat hun niks te verwijten valt en beroepen zich op overmacht. „Er zijn factoren, vooral weer en wind, die het onvermijdelijk maken dat uiteindelijk gebruik gemaakt moet worden van rechte naderingen”, stelde advocaat Th. Douma van Schiphol. Maar dit argument leidde ongeloof bij Amsterdam. „Tijdens het huwelijk van Máxima en Willem-Alexander in februari 2002 was het een stralende dag. Ook toen vlogen vliegtuigen boven de binnenstad.”

Bovendien, zo betoogde Schiphol, wordt de geluidsoverlast van het vliegverkeer afgewenteld op andere gemeenten als toestellen niet meer boven Amsterdam mogen vliegen. „De gemeente overschat haar rol en invloed”, aldus Douma.

Ook KLM mengde zich in het geschil, uit vrees dat het vluchtschema in de war wordt geschopt door afspraken tussen de gemeente Amsterdam en Schiphol. Bij een straffe zuidwestenwind tijdens piekuren zegt de luchtvaartmaatschappij in de problemen te komen. Als een van de banen wordt gesloten om de afspraak met de gemeente na te komen, leidt dat volgens de KLM tot een capaciteitsbeperking van 50 procent. Hierdoor lopen vluchten vertraging op en missen passagiers hun aansluiting.

De rechter, die zich afvroeg waarom Schiphol en de Luchtverkeersleiding ooit hun handtekening hebben gezet onder het contract met Amsterdam, doet uitspraak op 5 november.