Het unilateralisme, een verwijzing naar de Amerikaanse inval in Irak zonder toestemming van de VN, is een „bedreiging voor de principes waarop de wereldvrede en stabiliteit de afgelopen 58 jaar hebben gerust”, aldus Annan. Het principe van preventieve actie, waarop Washington sinds de aanslagen in september 2001 recht zegt te hebben, kan leiden tot een „proliferatie van unilateraal en onrechtmatig gebruik van geweld, met of zonder geloofwaardige rechtvaardiging”.

Het VN-handvest staat militaire actie ten behoeve van zelfverdediging weliswaar toe, zo zegt Annan, maar „tot nu toe was het vanzelfsprekend dat staten daarvoor de goedkeuring zochten van de VN”.

Volgens Annan bevinden de Verenigde Naties zich nu op een „kruispunt, waarop het lot van de volkerenorganisatie zal worden bepaald”. „Dit moment is misschien niet minder belangrijk dan 1945, toen de Verenigde Naties werden opgericht. Wij moeten vragen over de geschiktheid en de effectiviteit van de regels en instrumenten die tot onze beschikking staan niet uit de weg gaan. Geen van deze instrumenten is belangrijker dan de Veiligheidsraad”, aldus de secretaris-generaal.

Tijdens de impasse die begin dit jaar in de Veiligheidsraad ontstond over de Amerikaanse plannen om Irak binnen te vallen, maakte Annan er geen geheim van zich vooral zorgen te maken over de blijkbaar tanende autoriteit van de Raad.