Voedsel en geloof hebben alles met elkaar te maken, schreef dr. ir. R. A. Jongeneel recent in een column in deze krant (RD 1-11). Zijn oproep om onze eetgewoonte, geefgedrag en consumptiepatroon opnieuw onder de loep te nemen is volledig op zijn plaats.

Bewuster nadenken over voedsel is verre van revolutionair. Nooit eerder werden er zo veel boeken geschreven over voeding en dieet. Gezonde voeding is in, denk aan de vele publicaties over E-nummers. Deze aandacht voor voedsel is echter egoïstisch, we denken vooral aan onszelf. We maken ons druk om het eindproduct. We gaan voorbij aan de vraag onder welke omstandigheden het product tot stand is gekomen.

De doorsneeconsument heeft geen weet van de productieketens, bestaande uit boeren, handelaren en verwerkers, die achter producten schuilgaan. Productieketens die in veel gevallen hun bron hebben in zogenaamde ontwikkelingslanden. De productie van voedsel is voor ons een ver-van-je-bedshow geworden. Echter, in de productieketens van voedingsmiddelen spelen waarden een grote rol: ook daarin gaat het over goed en kwaad, over ethiek.

Behalve goed rentmeesterschap is gerechtigheid als Bijbelse notie in het leven van een christen niet weg te denken. Wanneer we deze noties serieus nemen, zullen we geen genoegen nemen met een ondoorzichtige voedselketen waarin uitputting van de aarde, uitbuiting, geweld, ongezonde werkomstandigheden en andere mensonwaardige zaken nog steeds aanwezig zijn. Behalve de kosten zal ook de impact op mens en milieu in de voedselketen meegewogen worden bij de aanschaf van een product in de supermarkt. Het onverschillig in de winkelwagen smijten van voedselproducten is er dan niet meer bij.

De Adviesraad Internationale Vraagstukken (AIV) bracht halverwege oktober een rapport uit getiteld ”Ongelijke werelden. Armoede, groei, ongelijkheid en de rol van internationale samenwerking”. In dit rapport gaat de AIV in op de gesuggereerde verschuiving van armoede naar middeninkomenslanden. De snel veranderende wereld vraagt om andere kanaalkeuzes in de armoedebestrijding. Namelijk een grotere rol voor de particulier, het bedrijfsleven en een kleinere rol voor traditionele bilaterale kanalen. Het kabinet-Rutte II slaat deze weg in gezien de gepresenteerde plannen om de samenhang tussen buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking te versterken.

Leven in een grenzenloze wereld schept verantwoordelijkheden, schreef een columnist onlangs in deze krant. Het nemen van deze verantwoordelijkheden begint volgens mij al bij onze voedselconsumptie, bij het vervullen van onze primaire levensbehoeften.

Laten we niet te veel treuren over de bezuinigen van 1 miljard euro op ontwikkelingshulp. De wereld van vandaag is kleiner en directer dan ooit. Met de aankoop en consumptie van verantwoorde en eerlijke (voedsel)producten maken we waarschijnlijk het grootste verschil.

De auteur volgde de master international development studies aan Wageningen Universiteit en is werkzaam bij een voedingsmiddelenfabrikant.