Vonnis VN-hof tegen Kroatische hoofdverdachte
DEN HAAG (ANP) – De Kamer van Beroep van het Joegoslavië-Tribunaal doet vrijdag uitspraak in de zaak tegen Ante Gotovina (57), de belangrijkste Kroatische verdachte in handen van het VN-hof in Den Haag. De oud-generaal was vorig jaar in eerste aanleg veroordeeld tot 24 jaar cel voor zijn rol bij Operatie Storm.
Dat was de grootste etnische zuivering in één keer tijdens het conflict tussen de Serven en de Kroaten, de twee grootste volkeren van het uiteenvallende Joegoslavië. De Kroatische president Franjo Tudjman liet zijn leger in 1995 in het offensief gaan tegen de Krajina-Republiek, de zelfgeproclameerde staat die de etnische Serven in een deel van Kroatië hadden opgericht nadat Kroatië zich in 1991 onafhankelijk had verklaard van Joegoslavië. Honderdduizenden etnische Serven werden verdreven of sloegen op de vlucht.
Veel bejaarde Serven konden of wilden niet vluchten. De Kroatische strijdkrachten begonnen een terreurcampagne om achtergebleven Serviërs alsnog weg te krijgen, met moorden, brandstichting, plundering en bedreiging. Zeker 150 Krajina-Serviërs werden vermoord. Zo werd volgens de aanklagers op 25 augustus ’95 in het dorp Grubori de 90-jarige Marija Grubor levend verbrand. Haar 80-jarige dorpsgenoot Milos Grubor werd op dezelfde dag doodgeschoten. Bij een enkeling is de keel afgesneden.
Volgens de aanklagers zorgden de Kroaten ervoor dat de Serven niet konden terugkeren. Zij vernielden meer dan 10.000 woningen in honderden dorpen. Het vee werd gedood. Westerse verslaggevers die na het Kroatische offensief door het veroverde gebied reisden, hadden het over een leeg maanlandschap.
Volgens de rechters in eerste aanleg heeft Gotovina met anderen samengezworen om misdaden te plegen. De verdediging ontkent het bestaan van zo’n gemeenschappelijke criminele onderneming en eiste in hoger beroep opnieuw vrijspraak. Hoofdaanklager Serge Brammertz van het tribunaal heeft zich bij de uitspraak in eerste aanleg neergelegd. Gotovina’s medeverdachte Mladen Markac kreeg toen een celstraf van 18 jaar.
Gotovina is voor veel Kroaten een nationale held. Nadat hij in 2001 in Den Haag was aangeklaagd, ontvluchtte hij Kroatië dat het tribunaal samenwerking had beloofd. Dat was een voorwaarde voor toetredingsonderhandelingen met de EU. Na jaren op de vlucht werd Gotovina, een voormalig lid van het Franse Vreemdelingenlegioen, in 2005 door de Spaanse politie gearresteerd op de Canarische Eilanden.