„Jullie leenden je moeder uit aan de wereld”
”Vergnügte Ruh, beliebte Seelenlust”, de openingsaria uit de gelijknamige cantate van Bach, gezongen door de beroemde mezzosopraan Anne Sophie von Otter, was vrijdagmorgen een van de muzikale hoogtepunten, waarmee Zweden afscheid nam van de vermoorde minister van Buitenlandse Zaken Anna Lindh.
De plechtigheid in de hal van het raadhuis van Stockholm had ondanks de aanwezigheid van de honderden hooggeplaatste personen uit binnen- en buitenland een buitengewoon sober karakter. Het werd ook een plechtigheid waarin de emoties strak in toom konden worden gehouden en de nadruk werd gelegd op het licht en de toekomst.
Afgezien van de genoemde melodieuze en hoop vertolkende aria uit cantate BMV 170 voor de 6e zondag na Trinitatis, was het een afscheidsplechtigheid waarin de christelijke religie -en godsdienst in het algemeen- geen rol speelde. Of het moest zijn dat ook het door Eva Dahlgren gezongen lied ”Engelen in de ruimte” daaraan enigszins refereerde. Het religieloze karakter van de plechtigheid was ongetwijfeld geheel afgestemd op Lindh en de wensen van haar directe nabestaanden.
Muziek was er verder ondermeer van Anton Webern, Franz Schubert -en wel het tweede deel uit diens allerminst als somber te boek staande 5e symfonie- en kamermuziek van een van Zwedens eigen grote klassieke componisten, Wilhelm Stenhammar.
”Klassiek en stijlrein” -zo heette het in de toelichting van de overheid- was tevens de decorering van de raadhuishal. Populair-ritmische muziek, zoals bij het afscheid van prinses Diana, toen Elton John optrad, is tegen de achtergrond van deze intenties waarschijnlijk niet eens overwogen.
De in wezen optimistische toon van de afscheidsplechtigheid werd ook sterk onderstreept door het portret van Lindh, dat bij het sprekersgestoelte stond opgesteld. De aan messteken bezweken Anna Lindh was daar te zien met een stralende lach en de handen tegen elkaar onder het gezicht: vastgelegd in een stemming van blijde verbazing, als had ze zojuist geweldig goed nieuws geregistreerd.
Bij het op een schildersezel staande portret lag een boeket rode rozen, de bloem waarmee liefde en diepe genegenheid, soms ook hartstocht, en minstens even vaak het democratisch socialisme wordt gesymboliseerd. Sociaal-democrate was de 46 jaar geworden Lindh door en door, meende premier Göran Persson in zijn rede, de eerste in een rij toespraken van ondermeer Europees buitenlandcommissaris Chris Patten en Griekenlands minister van Buitenlandse Zaken George Papandreou. Laatstgenoemde in diens tijdelijke functie van voorzitter van de EU-ministerraad.
Persson memoreerde Lindhs door idealisme gedreven inzet voor de mensenrechten en roemde haar als collega en goede vriendin. Papandreou bracht onder de aandacht dat Lindh de Zweedse reputatie van voorvechters van de democratie in Europa heeft bevestigd en versterkt. Bij de rozen onder haar portret legde hij een minstens even veelzeggend symbool, namelijk een olijftakje. Patten zei het zo: „Anna was Zweden en we hopen dat Zweden zal doorgaan om Anna te zijn.”
Laatste in de rij sprekers was de Zweedse EU-milieucommissaris Margot Wallström, die zich direct tot de twee jonge zoons van Lindh richtte, waarmee aan de door vele groten der aarde bijgewoonde plechtigheid een uitgesproken persoonlijke tint werd toegevoegd. „Jullie leenden je intelligente, lieve moeder uit aan de hele wereld”, zei Wallström, de enige van de sprekers overigens bij wie de tranen de overhand kregen.
De eigenlijke begrafenis van Anna Lindh zal op een nog niet bekend tijdstip in stilte plaatsvinden en slechts worden bijgewoond door familie en naaste vrienden.