De restanten van het Colosseum steken schril af tegen de strakblauwe lucht. Het uit 72 na Christus daterende amfitheater wordt momenteel gerenoveerd. Ooit telde het speeltje van keizer Vespasianus 55.000 zitplaatsen. Romeinse gladiatoren paraderen dagelijks -verkleed- rond het bouwwerk. Ze spelen hun rol met verve. Tot er opeens een mobieltje afgaat…

Aan de achterkant van het Colosseum begint het Forum Romanum. De opgraving biedt een ogenschijnlijk chaotische verzameling van vervallen tempels, triomfbogen en basilica’s. Vanaf de Capitolijnse Heuvel heeft de bezoeker een aardig overzicht over de archeologische ruines. De tempel van Castor en Pollux staat er wat haveloos bij. De Via Sacra, de heilige weg, waarop ooit processies en triomftochten naar het Capitool trokken, is goed te onderscheiden.

Zuilen
Michelangelo is nog altijd nadrukkelijk aanwezig in Rome. In de zestiende eeuw tekende de veelzijdige kunstenaar het Capitool, de citadel van het oude Rome en de majestueuze trap, de Cordonata, naar het bovengelegen plein.

De Sixtijnse Kapel is een verhaal op zich. Michelangelo beschilderde in vier jaar tijd het plafond van de kapel. In 1512 voltooide hij zijn werk. De hoofdpanelen brengen oud- en nieuwtestamentische taferelen in beeld, waaronder schepping en zondeval. De twaalf fresco’s op de muren van de kapel zijn geschilderd door collega-kunstenaars. Michelangelo voegde daar in 1541 zijn beroemde fresco Het Laatste Oordeel aan toe.

Aan de westkant, op het St. Pietersplein bij het Vaticaan, is het alle jaargetijden een drukte van belang. Duiven en toeristen drommen samen. De meest geharde protestant raakt hier onder de indruk. Niet van de kaarsjes, de altaren en de rozenkransen, maar wel van de imposante bouwwerken, die ooit op kosten van armlastige kerkgangers zijn gebouwd. De bijna 140 meter hoge toren van de 211,5 meter lange St. Pieterskerk biedt toeristen na 537 treden een weids uitzicht over de stad.

Mevrouw Derkx is elke dag op het St. Pietersplein te vinden. De 80-jarige gids heeft vijf pausen meegemaakt. De aanslag op Johannes Paulus -13 mei 1981- heeft ze van dichtbij gezien. „Kom maar mee. Daar lag hij, bij die punt. Ik heb hem zien vallen. De kogel ging erin en eruit. Ik krijg er nog kippenvel van.”

Woekerwinst
De paus is voldoende commercieel ingesteld om een slaatje te slaan uit de enorme stroom toeristen. Op tal van plaatsen op de stoep van het Vaticaan staan verkoopwagens met frisdrank, ijs, snoep, water en popcorn. De verkopers vragen werkelijk woekerprijzen. Een half litertje cola kost 4 euro. Een winkeltje op de hoek vraagt voor dezelfde fles minder dan de helft. Eigenlijk nog duur. „We kunnen niet anders”, verzucht een verkoper. „Wij moeten het Vaticaan alleen al 250 euro per dag parkeergeld betalen.”

Straatverkopers pakken het handiger aan. Op inklapbare tafels stallen de zwarte handelaren hun lederwaren en zonnebrillen uit. Totdat de ”polizia” aan het eind van de straat verschijnt. Razendsnel klappen de vijf verkopers hun tafels met verkoopartikelen in en verdwijnen met hun tafel onder de arm in het straatgewoel. Op illegale straatverkoop staan zware boetes.

Alle bezienswaardigheden in Rome zijn goed te bereiken, onder andere met de twee metrolijnen die de hoofdstad rijk is. Toch is het hier bijna een misdaad om in de metro te stappen: het vele fraais bevindt zich in de open lucht. Effectief is de metro wel. En met een rondreizende straatmuzikant aan boord nog amusant ook.

Voor veel inwoners is de gemotoriseerde tweewieler het ultieme middel om zich door Rome te verplaatsen. Vooral tijdens de spits zijn de straten overvol. Een reisgids doet toeristen de suggestie aan de hand Rome per scooter te verkennen. De tip lijkt in het onstuimige stadsverkeer spotten met je leven. Springt een verkeerslicht op groen, dan lijken ter plekke nationale racewedstrijden van start te gaan.

Fraaie fontein
Een goede manier om de schoonheid van de stad te ontdekken is de fiets. Alle belangrijke attracties liggen op fietsafstand van elkaar. Op verschillende plaatsen zijn voor weinig geld rijwielen te huur. Trappen door Rome is een enerverende ervaring. Heuvel op, heuvel af. Elke keer als de stad eentonig dreigt te worden, dient zich een fraaie fontein of opgraving aan. Rome blijkt één grote archeologische verzameling van gebouwen en opgravingen te zijn. Zelfs voor cultuurbarbaren zijn de ruïnes imponerend.

Veel toeristen krijgen ongetwijfeld de neiging van de ene naar de andere bezienswaardigheid te hollen. Maar Rome is ook een stad om eens stil vanaf een terrasje gade te slaan. Wie niet de tijd neemt het stadsleven te observeren, mist veel.

Voor info over Rome: Nationaal Italiaans Verkeersbureau, 0080-000482542, www.enit.it; voor vluchten: www.budgetair.nl.