Dat betoogde ’euroscepticus’ Dirk-Jan van Baar, buitenlandcommentator van het weekblad HP/De Tijd, gisteravond tijdens een bijeenkomst over de nieuwe Europese grondwet van de Europese Beweging en het Nederlands Genootschap voor Internationale Zaken (NGIZ). „Zelfs zoiets vanzelfsprekends als een preambule met een verwijzing naar onze Joods-christelijke geschiedenis ligt al zo controversieel tussen de verschillende lidstaten, dat daarover geen overeenstemming wordt bereikt. De hele grondwet wordt daarmee op een stuk geschiedvervalsing gebouwd.”

Uiteindelijk toonde Van Baar zich echter ingenomen met het technocratisch karakter van de Europese Unie. „Dat is de beste rem op verdere politieke integratie. Ik denk dat de grote landen uiteindelijk nooit overeenstemming bereiken over zo’n politieke eenheid. Die komt er dus niet op vreedzame wijze. En dat vind ik eigenlijk wel geruststellend.”

Over de ontwerpgrondwet was Van Baar niet enthousiast. „De geheime agenda achter de nieuwe grondwet is om de politieke unie te versterken. Dit stuk is echter tegelijk een gedrocht van compromissen van vijftien landen. Uit niets blijkt waar het met de Europese Unie naartoe moet en wat de toekomstige grenzen zijn.”

CDA-kamerlid J. J. van Dijk, die als lid van de Europese Conventie betrokken was bij de opstelling van de ontwerpgrondwet, zei zich gisteravond te hebben ingezet voor een christelijke verwijzing in de inleiding op de grondwet. „De tekst die nu wordt voorgesteld, is inderdaad passieloos. Oorspronkelijk was er een voorstel dat zowel verwees naar de Grieks-Romeinse wortels als naar humanisme, Verlichting en christendom. Omdat die laatste verwijzing gevoelig lag, is alles geschrapt en wordt er alleen nog maar in het algemeen gesproken over religieuze wortels.”

Volgens Van Dijk zal de Nederlandse regering zich echter sterk maken voor een verwijzing naar het christendom in de grondwet. „En dat doen we samen met nog vijf landen, en we worden gesteund door Duitsland”, aldus Van Dijk.

Het punt van de verwijzing naar de Joods-christelijke wortels van Europa kwam gisteravond regelmatig terug in de discussie. Volgens een vertegenwoordiger van de synode van de SoW-kerken is het nodig dat kerken „in de dialoog met de Europese Commissie kunnen terugvallen op een gezamenlijke grondslag.” Een woordvoerder van de Jonge Democraten betoogde echter dat een verwijzing naar het christendom „in feite delen van het voormalige Joegoslavië en Turkije uitsluit van een toekomstig lidmaatschap van de Europese Unie.” Anderen vreesden dat zo’n zinsnede aan islamitische burgers in Nederland het gevoel zou geven niet werkelijk Europeaan te zijn.

CDA’er Van Dijk wees de suggestie van discriminatie van de hand. „Zo’n preambule zegt alleen dat het christendom een belangrijke factor is geweest in de totstandkoming van de Europese integratie. Daardoor wordt niemand uitgesloten. Van het CDA mag Turkije de onderhandelingen starten zodra het land voldoet aan de voorwaarden van toetreding.”