Wat gaat er veranderen?

Vrijdagochtend kwam al naar buiten dat Rutte 2 het eerste kabinet wordt dat daadwerkelijk in de hypotheekrenteaftrek durft te snijden. Met name goedverdienende huizenbezitters zullen de gevolgen ondervinden. VVD en PvdA toppen stapsgewijs in 28 jaar de huidige maximale aftrek van 52 procent af tot 38 procent. Door eveneens stapsgewijs het hoogste belastingtarief te verlagen (van 52 naar circa 49 procent) worden huizenbezitters met een hoog inkomen deels voor die pijnlijke maatregel gecompenseerd.

En daar blijft het bij?

Nee. Vrijdagmiddag lekte ook uit de formatie dat het komende kabinet het tarief in de derde schijf van de inkomstenbelasting in 2014 in één klap verlaagt van 42 naar 38 procent. Dit betekent dat vooral middeninkomens iedere maand enkele tientallen euro’s extra op hun bankrekening krijgen. Helaas voor hen betekent dit óók dat zij een belangrijk deel hiervan weer verliezen doordat ook hun maximale renteaftrek daalt van 42 naar 38 procent. Middeninkomens zonder of met een kleine hypotheek profiteren dus het meest. Verder is het nog onduidelijk wat VVD en PvdA van plan zijn met het hypothekenplan dat de Kunduzpartijen (VVD, CDA, D66, GL en CU) in mei van dit jaar afspraken.

Wat hield dat ook alweer in?

Onderdeel van het bezuinigingspakket van 12 miljard euro om het begrotingstekort in 2013 ”Brusselproof” te krijgen, waren diverse woningmarktmaatregelen. Zo mogen als het aan ‘Kunduz’ ligt nieuwe hypotheken op termijn niet hoger zijn dan de waarde van het huis. Nu mag er nog een aanzienlijk bedrag worden bijgeleend aan zogenoemde kosten koper, vanaf 2018 mag dat niet meer.

Daarnaast zou per 1 januari 2013 renteaftrek voor nieuwe huizenkopers alleen nog aftrekbaar zijn als zij kiezen voor een zogenoemde annuïtaire hypotheek, waarbij de totale maandelijkse som van rente en aflossing gelijk blijft, maar er op termijn steeds meer wordt afgelost en het rentedeel dus daalt.

Staat dit op losse schroeven?

Dat zou zomaar kunnen. Helder was al wel dat van de vijf Kunduzpartijen de VVD er al het minst in zag. Wellicht ziet die partij nu haar kans schoon deze maatregel te laten vallen nu de renteaftrek ook op andere wijzen wordt beperkt. Dit zou de huizenprijs kunnen stutten.

Hoezo dat?

De Kunduzmaatregelen raken eenzijdig de groep van starters op de woningmarkt. Zij kunnen straks minder lenen en zijn, willen ze nog voor renteaftrek in aanmerking komen, verplicht een ‘duurdere’ annuïtaire hypotheek te nemen. DNB en CPB becijferden eerder al dat starters hierdoor circa 9 procent minder kunnen lenen, wat de huizenprijzen in 2013 waarschijnlijk opnieuw een negatieve slinger zou geven.