De tweedaagse conferentie ”Religion and social cohesion: culture, identity and practice” werd samen met de Renmin University of China (RUC) georganiseerd. Een vertegenwoordiger van het ministerie van Godsdienstzaken heeft een gedeelte van de conferentie bijgewoond.

Tot de VU-delegatie behoorden onder anderen voormalig Tweede Kamerlid Ferrier en oud-minister Klink (CDA). Zij spraken over migrantenkerken en de kansen en moeilijkheden van religie in een tijd van toenemende individualisering. Andere bijdragen gingen bijvoorbeeld over de scheiding van kerk en staat en de manier waarop in Nederland en Europa de wetgeving rondom religieuze gemeenschappen is vormgegeven. De 21 lezingen worden gebundeld en verschijnen volgend jaar in boekvorm in het Engels en in het Chinees.

De Vrije Universiteit ging vorig jaar een academische samenwerking aan met de Renmin University of China, onder meer op het gebied van religie en cultuur. Beide instellingen willen docenten en studenten uitwisselen, gezamenlijk onderzoek doen en samenkomsten beleggen.

Prof. Janse, decaan van de faculteit godgeleerdheid van de VU, zei maandag desgevraagd dat hij in China „absoluut” meer openheid voor godsdienst ziet dan voorheen. „De Chinese regering is van mening dat religie een onmisbare rol speelt in de sociale stabiliteit van het land. Bestuurders als koning Cyrus en keizer Karel de Grote ontdekten dat al eerder: godsdienst kan spanning opleveren, maar ook sociale samenhang helpen bevorderen. Dat is onmisbaar voor een land met 56 minderheidsvolken dat bovendien sterk in verandering is.”

De Chinese regering denkt dat het christendom een bijdrage kan leveren aan onder meer ouderenzorg. „De overheid staat zeer open voor de bijdrage van religies”, aldus prof. Janse. „Ze heeft ons nadrukkelijk gevraagd mee te denken over de vraag hoe godsdiensten kunnen bijdragen aan sociale zorg en integratie.”

De Chinese regering heeft volgens de VU-bestuurder wel de behoefte en de noodzaak om controle uit te oefenen. Christenen, maar ook moslims, boeddhisten en andere aanhangers van een religie die zich organiseren zonder zich te laten registreren, overtreden daarmee de wet en moeten op maatregelen rekenen. „We weten dat ook van elkaar en we spreken erover. Overal staan kerken, moskeeën en tempels; daar kan men vrijuit diensten houden. Maar wie zonder toestemming religieuze nieuwbouw pleegt, moet niet vreemd opkijken als er bulldozers verschijnen om plaats te laten maken voor sociale woningbouw. Dat geldt overigens ook voor niet-religieuze gebouwen.”