De actualiteit van deze stelling –anderhalve eeuw geleden geponeerd door Groen van Prinsterer– is groter dan toen. Het seculiere (on)geloof is in West-Europa dominant en laat steeds minder ruimte voor religieuze concurrentie. We leven allang niet meer in een land van minderheden. Nederland is een land met een overweldigende seculiere meerderheid die steeds minder verdraagzaam is ten opzichte van het christelijk geloof. Zeker na de laatste verkiezingen hoeft daarover geen misverstand te bestaan. Afstemming tussen Christusbelijders is geboden.

In dit licht is het niet wijs om praktische samenwerking met roomsen te schuwen. Dit betekent geen bagatelliseren van theologische verschillen. Het ontkennen van de theologische kloof tussen Rome en Reformatie miskent de zegen van de Reformatie, maar betekent ook dat de roomse leer niet serieus wordt genomen.

Overigens hoeven we niet krampachtig te verdoezelen dat Rome soms verrassend reformatorische uitlatingen doet. Weliswaar houdt de Rooms-Katholieke Kerk vast aan verschillende dwaalbegrippen, maar er zijn meerdere gelukkige inconsequenties in de toepassing ervan. Een echte protestant is dankbaar voor alles wat nog in de roomse kerk, tegenover het ongeloof, aan de liefde voor het Evangelie uiting geeft. Niet voor niets stelde prof. W. J. op ’t Hof in zijn proefschrift dat hij liever vandaag dan morgen zou willen terugkeren naar de moederkerk. Dat is, hoe zeldzaam ook, een oerreformatorische vorm van katholiciteit.

Daarnaast is onder veel reformatorischen het roomse zuurdesem springlevend; zelfs op de kansel. Dat noopt tot enige bescheidenheid in onze oordelen.

Juist volstrekte helderheid over fundamentele theologische verschillen schept ruimte om op het politieke en maatschappelijke vlak samenwerking te zoeken. De thema’s liggen voor de hand: bescherming van het leven, opkomen voor het gezin, het huwelijk als onverbreekbare band tussen man en vrouw, vrijheid voor de kerk et cetera. De huidige paus noemde onlangs het opkomen voor het ongeboren leven en het gezin niet achterhaald, maar „profetisch.” In die zin vereist het opstellen van een gezamenlijke agenda geen lange zoektocht.

Het zoeken van samenwerking met roomsen betekent voor de SGP een inhoudelijke koerswijziging ten opzichte van haar antipaapse verleden. Het is een erkenning van het feit dat de fronten zijn verschoven. Rome vormt op dit moment voor ons niet de grootste bedreiging. In zijn tijd wist Groen van Prinsterer trouwens al dat „vernedering van het pausdom niet altijd winst betekent voor het Evangelie.” Eerst zij men christen, daarna gereformeerd.

Nadenken over een meer duurzame samenwerking met roomsen verdient een stimulans. Het is frappant dat er in onze gezindte uitvoerig is gediscussieerd over mogelijke samenwerking met moslims, maar nauwelijks over samenwerking met roomsen. Dat is raar. Roomsen en protestanten delen de wezenlijke gehechtheid aan Christus, Gods Zoon, terwijl de islam in zijn wezen antichristelijk is. Liever paaps dan Turks.

Spreken over samenwerking met roomsen mag verder niet gefrustreerd worden door de vraag of roomsen lid van de SGP kunnen worden. De SGP is een voluit gereformeerde partij, dus dit is niet aan de orde. Hierover mistig doen, belemmert contacten en schept valse verwachtingen. Eerlijkheid en transparantie over de eigen gereformeerde identiteit moeten vooropstaan.

Laat het SGP-studiecentrum maar eens een inhoudelijke ontmoeting organiseren tussen behoudende roomse opinieleiders en een SGP-delegatie. Juist vanuit een helder staatkundig gereformeerd profiel, dat niet ter discussie staat, hoeven we zo’n ontmoeting niet te schuwen. Met het oog op de broodnodige versterking van de christelijke boodschap in een seculiere tijd. Er valt niet heel veel tijd meer te verliezen.

De auteur is beleidsmedewerker voor de SGP-fractie in de Tweede Kamer. Reageren? gedachtegoed@refdag.nl