„Ketters en papen nu broeders en zusters”
DEN HAAG – Christenen hebben de eeuwen door elkaar verketterd, veracht, geminacht, gediskwalificeerd en er een puinhoop van gemaakt. Ongeveer 3000 christenen klapten zaterdag op het Malieveld in Den Haag voor ”Wij kiezen voor eenheid”. Ze beleden met elkaar schuld voor de kerkelijke verdeeldheid en baden om vergeving.
„Wij stellen onze kerkelijke koninkrijkjes niet centraal, maar Jezus Christus”, aldus Wilkin van de Kamp, in het dagelijks leven pinkstervoorganger in Aalten. Hij was een van de initiatiefnemers voor de ontmoetingsdag voor christenen op het Malieveld.
„We hebben er bewust voor gekozen om in een tent samen te komen als teken van soberheid”, aldus Van de Kamp. In allerlei toonaarden werd er schuld uitgesproken en om vergeving gebeden.
Het was zaterdag niet voor het eerst dat christenen openlijk tegenover elkaar schuld beleden. Het gebeurde in 1999 in de Domkerk te Utrecht, en in 2007 door de toenmalige scriba van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN), dr. B. Plaisier, en ds. P. Sleebos, voorzitter van het Landelijk Platform van Pinkster- en Volle Evangeliegemeenten.
Drie jongeren droegen zaterdag een houten kruis naar binnen, terwijl ze zongen ”Hij heeft het kruis gedragen voor onze schuld”. Wat ieder voor zich als schuld zag, kon op een stukje papier worden opgeschreven en aan het eind van de dag bij het kruis worden neergelegd. „Laten we onze trots opzijzetten en klein worden voor Hem en aan de voet van het kruis onze schuld belijden”, sprak ds. J. Wessels, christelijk gereformeerd predikant en directeur van de Evangelische Alliantie.
Een belangrijke breuk in de geschiedenis heeft plaatsgevonden tussen Joden en niet-Joden, betoogde een van de sprekers. Dat heeft zich voortgezet in de 11e, de 16e tot in de 20e eeuw toe.
Pater Leo van der Klauw en ds. Eduard Westerman beleden schuld tegenover het Joodse volk. „De kerk is blind geweest voor Israël. Ze heeft Israël afgedankt. Wij wensten onze eigen collage van Israël te maken”, zei ds. Westerman. Pater Van der Klauw beleed schuld voor de kerk die eeuwenlang zich de plaats van Israël heeft aangemeten.
Ds. Sleebos zei dankbaar te zijn voor de vernieuwde kennismaking. „Vergeef ons, Heer, voor elke keer dat er iets misging.” Ds. A. J. Plaisier, scriba van de PKN, betreurde het dat zijn kerk pinkstergelovigen zo lang gezien heeft als geestdrijvers. „Wij waren superieure gelovigen. Ik ben dankbaar voor de dialoog met de evangelische en de pinksterbeweging. We hebben elkaar nodig en zijn aan elkaar gegeven.”
Ook Rome en de Reformatie waren onderwerp van schuldbelijdenis, die werd uitgesproken door G. J. N. de Korte, bisschop van Groningen en Leeuwarden, en dr. A. J. Plaisier. De Korte zei dankbaar te zijn Christus te hebben leren kennen in de Rooms-Katholieke Kerk. „De eucharistie vormt voor mij een geestelijke bron waar ik dagelijks uit mag drinken.”
Verder zei hij het katholieke besef van sacramentaliteit in brede zin en van de sacramenten in het bijzonder bij menig protestants christen te missen. De bisschop betreurde het machtsdenken en de hoogmoed waarmee rooms-katholieken arrogant op andere christenen hebben neergekeken. „Gelukkig constateer ik vandaag toenadering tussen christenen van verschillende tradities als een groot geschenk van Gods Geest. De ketters en papen van gisteren zijn vandaag de broeders en zusters in de ene Heer geworden. We beginnen vandaag niet bij de verschillen maar bij de overeenkomsten, zonder te vervallen in een goedkope knuffeloecumene. In het verleden hebben we elkaar vervloekt. We vragen daarvoor vergeving.”
Volgens dr. Plaisier is de Geest van Christus niet aan een instituut gebonden. Hij betreurde het dat protestanten zo gemakkelijk in de scheuring van de kerk hebben berust en de kerk van Rome zelfs als de antichrist hebben beschouwd. „Ik hoop dat er een tijd zal komen waarin in Jezus’ Naam kerkmuren zullen vallen en we aan de ene tafel van de Heer zullen zitten.”