Samsom

Het was voor VVD en PvdA een kwestie van „geven en nemen” in de onderhandelingen over wijzigingen op de begroting van 2013. „In dat kader, van compromissen, van dit land verder helpen, sluit ik dit akkoord”, zei PvdA-leider Diederik Samsom dinsdag in het debat over het begrotingsakkoord.

Samsom werd van alle kanten verwijten gemaakt over de compromissen die hij met VVD-leider Mark Rutte heeft gesloten. Hij gaf toe dat hij de btw-verhoging en de nullijn voor ambtenaren niet tegen heeft kunnen houden, maar verdedigde zich door te stellen dat het Lenteakkoord van de Kunduzcoalitie er socialer op is geworden. Op aandringen van de PvdA is het liggeld in ziekenhuizen afgeschaft, komt er geen eigen bijdrage in de ggz en is er een sociaal vangnet voor de hogere AOW-leeftijd.

Buma

Volgens CDA-leider Sybrand Buma zijn burgers en bedrijfsleven veel duurder uit met het deelakkoord. Volgens hem is de voorziene begroting nu verslechterd. „Wat schieten de Nederlanders er mee op als wat met de ene hand wordt gegeven met de andere hand weer wordt afgenomen”, vroeg Buma zich af. Volgens de CDA-leider staat het bedrijfsleven een lastenverzwaring van 650 miljoen euro te wachten.

Buma zei ook niet uit te sluiten dat ministers van zijn partij zullen terugtreden als zij door het akkoord van VVD en PvdA iets moeten uitvoeren waar ze tegen zijn. Daarop daagde Wilders Buma uit de CDA-ministers terug te trekken als de begroting voor volgend jaar tegen hun zin wordt aangepast. Buma verklaarde dat het aan de bewindslieden zelf is om dan een keuze te maken. De CDA-leider zei op dit moment niets uit te sluiten.

Informateur Henk Kamp (VVD) zei daarop dat hij geen aanwijzingen heeft dat demissionaire CDA-ministers vroegtijdig zullen opstappen. Volgens Kamp is het aan partijen die het demissionaire kabinet vormen om „op gepaste wijze” de overgang te verzorgen naar een nieuw kabinet. Hij wees erop dat het CDA een verantwoordelijke partij is, vaker in zo’n situatie heeft gezeten en daarom „veel routine” heeft. Kamp is zelf ook demissionair minister.

Pechtold

D66-leider Alexander Pechtold verwijt VVD en PvdA dat zij met de wijziging van het begrotingsakkoord de lasten volgend jaar met 330 miljoen euro verhogen. Dat bedrag komt „bovenop de hoogste lastendruk van deze eeuw”, aldus Pechtold. Volgens hem hebben VVD en PvdA niet duidelijk gemaakt wie de rekening van het tussenakkoord betaalt en waren ze daar maandag in een persconferentie vaag over. „Dit is niet de tijd voor politiek leiders die doen alsof gratis geld bestaat. Mensen hebben recht op het hele verhaal.”

Wilders

PVV-leider Geert Wilders had harde kritiek op VVD-leider Mark Rutte. Die houdt volgens de PVV-voorman de kiezer voor de gek om in de aanloop naar de verkiezingen lagere lasten te beloven maar nu er voor zorgt dat burgers en ondernemers flink extra moeten betalen. Wilders wees op de hogere assurantiebelasting, hogere zorgpremies en een versnelde verhoging van de AOW-leeftijd. Volgens Wilders zal „hardwerkend Nederland” een kabinet van VVD en PvdA niet accepteren. Voor Wilders heeft PvdA-leider Diederik Samsom duidelijk de touwtjes in handen, in plaats van premier Rutte. „Rutte is gewoon een PvdA’er in een net maatpak. Samsom is de nieuwe premier van Nederland.”

Roemer

SP-leider Emile Roemer hoopt dat het deelakkoord van VVD en PvdA geen voorbode is van een nieuw kabinet van die twee partijen. Volgens hem is er geen sprake van een breuk met het beleid van de afgelopen jaren, terwijl de PvdA dat in de verkiezingscampagne wel beloofd had. Roemer richtte zijn pijlen op de PvdA-leider Diederik Samsom, die in zijn ogen akkoord is gegaan met maatregelen waar hij kort geleden nog fel tegen was. Roemer doelde onder meer op de bereidheid nu van de PvdA om met bezuinigingen het begrotingstekort tot onder de 3 procent terug te brengen. Eerder betoogde Samsom nog dat zo’n opstelling de economie te veel zou schaden, aldus Roemer. Ook bij de verhoging van de AOW-leeftijd is de PvdA tot teleurstelling van de SP van mening veranderd.

Steun debat

Een verzoek van het CDA tot het houden van het debat, werd door D66, ChristenUnie, GroenLinks, VVD, PvdA en de PvdD gesteund. Alleen SP en SGP lieten weten weinig te zien in een speciaal debat met de informateurs. Volgens SGP-Kamerlid Dijkgraaf hadden alle vragen die er leven rondom het deelakkoord ook prima in de algemene financiële beschouwingen met CDA-staatssecretaris De Jager van Financiën aan bod kunnen komen.

Samsom en Rutte hadden dindagmorgen al laten weten, indien de Kamer een dergelijk debat zou willen, daaraan zeker mee te willen doen, zo zeiden ze bij aankomst op het Binnenhof, waar zij dinsdag vergaderden over een te vormen coalitie.

CDA en GroenLinks zeiden maandag al dat zij wel willen debatteren met de informateurs en de fractievoorzitters over de afspraken van VVD en PvdA. Die schaffen onder meer de forensentaks en de langstudeerboete af en verhogen versneld de AOW-leeftijd.