Pastoraat verdient veel aandacht
De Theologische School van de Gereformeerde Gemeenten heeft een docent poimeniek benoemd. Nu zal er ongetwijfeld vóór de benoeming van deze docent ook aandacht zijn besteed aan het pastoraat. Niettemin krijgt dit vak vanaf nu kennelijk extra aandacht en verdieping.
Een goede zaak, want een goede prediker is lang niet altijd ook een goede pastor. Hetzelfde geldt voor ouderlingen en diakenen. Ouderlingen die goed preken kunnen lezen, en diakenen die financieel deskundig zijn, zullen lang niet altijd ook goede pastors zijn.
Helaas ontbreekt het ambtsdragers wel eens aan de deskundigheid om een goed pastoraal gesprek te voeren. Wat te denken van de predikant die een huisbezoek, in het bijzijn van de nog jonge kinderen, begon met een ernstige vermaning vanwege het feit dat hij de moeder van het gezin in een lange broek in het dorp had gesignaleerd? De toon was gelijk gezet.
En wat te denken van de ouderling die aan het eind van het huisbezoek bidt voor „de kleine kinderen die al op bed liggen”, terwijl het desbetreffende echtpaar tot zijn grote verdriet kinderloos is. En dan de ouderling die ouders adviseert hun lastige zoon „gewoon” het huis uit te zetten, omdat hij anders wellicht ook de andere kinderen zal beïnvloeden.
Genoemde voorbeelden zullen mogelijk uitzonderingen zijn. Er zijn ook voorbeelden van goed pastoraal inzicht. Zoals van een predikant die een ongeneeslijk ziek gemeentelid regelmatig ophaalde voor een autoritje want „dan hoeft hij mij tijdens het gesprek niet aan te kijken.” Of van een predikant die een pastoraal gesprek moest voeren met een puber uit zijn gemeente. Hij haalde hem op voor een flinke wandeling en had een onvergetelijke gedachtewisseling.
Maar over pastoraat is natuurlijk meer te zeggen dan de genoemde voorbeelden. Hoe bouw je een gesprek op? Wat is je opdracht? Wat is je doel? Wat is je boodschap? En hoe breng je die boodschap dicht bij het hart van degene met wie je in gesprek bent?
Wat huisbezoek betreft: kun je als ambtsdrager luisteren? Ben je in staat het gesprek de goede richting op te sturen? Er is nog veel te leren op het gebied van pastorale gespreksvoering. Dus mooi dat men op de predikantenopleiding in Rotterdam nog meer aandacht gaat besteden aan dit facet van het ambtelijk werk van predikanten.
Alleen, wat te doen met de vele ouderlingen en diakenen? Het zou goed zijn als er ook voor hen een mogelijkheid komt om zich te bekwamen in het voeren van een pastoraal gesprek. En dan geen lange opleidingen met een hoge studiebelasting, want die zijn er wel. Maar een korte praktische cursus.
Liefst een cursus die eveneens geschikt is voor predikanten die zich willen laten bijscholen. Mogelijk ligt hier een taak voor diezelfde Theologische School.
Ben Zijl is psychosociaal therapeut, gespecialiseerd op autisme en gedragstoornissen. Hij heeft een eigen praktijk en wordt op scholen voor speciaal onderwijs ingezet.