Cruciale tijd breekt aan voor VVD en PvdA
DEN HAAG – De formatiepoging tussen VVD en PvdA is vandaag de tweede volle week ingegaan. Het cruciale moment –zien beide partijen na de eerste kennismaking voldoende perspectief om verder te gaan, of komen ze tot de conclusie dat het onmogelijk wordt er samen iets van te maken– komt nu snel dichterbij.
De formatiepoging van een paarspluskabinet met daarin VVD en PvdA, aangevuld met D66 en GroenLinks, liep in 2010 na twee weken stuk. VVD-leider Rutte concludeerde destijds dat hij het met de PvdA niet eens zou kunnen worden.
Evenals toen benadrukken de huidige onderhandelaars dat de sfeer aan de formatietafel goed is. Maar hoe het inhoudelijk gaat, weet vrijwel niemand.
Het enige wat de onderhandelaars naar buiten brengen, zijn de vergadertijdstippen. De VVD’ers Rutte en Blok, de PvdA’ers Samsom en Dijsselbloem en de informateurs Kamp en Bos zouden vandaag van 10.00 tot 11.00, van 13.30 tot 17.00 en van 19.00 tot 21.00 uur met elkaar om de tafel zitten.
Op een partijbijeenkomst van de VVD in Noordwijk heeft Rutte zaterdag in elk geval helder gemaakt aan welke voorwaarden een kabinet met de PvdA moet voldoen vooraleer hij daaraan meedoet. Zo’n kabinet moet allereerst in staat zijn Nederland sterker uit de crisis te laten komen. Daarnaast moet het een stabiel team zijn dat een volledige regeerperiode tot mei 2017 wil blijven zitten.
Op een partijbijeenkomst van de SP in Amersfoort zei SP-leider Roemer zaterdag dat de PvdA zijn partij „als een baksteen heeft laten vallen.” Hij is daar teleurgesteld over. „Dat voelt als een mes in de rug. Ik heb me verschrikkelijk vergist in de ware aard van de PvdA. En wellicht had ik dat ook kunnen weten”, zei Roemer verder. Hij zei oprecht te hebben gemeend dat een samenwerking over links mogelijk was.
Roemer ging ook in op de formatiepoging die VVD en PvdA momenteel ondernemen. Volgens hem heeft Samsom een strategische blunder begaan door zo snel over rechts te gaan. „De PvdA had kunnen zeggen: Je krijgt ons samen of je krijgt niets.”
De PvdA heeft volgens de SP-leider een sterke positie omdat het voor Rutte niet mogelijk is om een coalitie over rechts te vormen. Hij verwijt het de PvdA dat die de eigen positie niet heeft gebruikt om links te versterken.
Roemer gaf toe dat de hoge stand van de SP in de peilingen aan het begin van de verkiezingscampagne verlammend op hem heeft gewerkt. „Tijdens de eerste debatten was ik niet helemaal mezelf. Ik was te voorzichtig.”
Behalve steun voor Roemer klonk er in Amersfoort ook kritiek. Sommige partijleden menen dat de SP tijdens de campagne niet dicht genoeg bij het socialistische gedachtegoed is gebleven.
