De ondervraagden vinden samenleven en economie de belangrijkste thema’s. Over criminaliteit en immigratie maken zij zich al enkele kwartalen achtereen minder zorgen.

Het onderwerp zorg wordt steeds belangrijker gevonden. Het zou volgens de ondervraagden meer aandacht moeten krijgen van de politiek. „Als je geen geld hebt, kun je straks niet meer naar de tandarts”, vreest een van hen.

De overheid zou ook meer aandacht moeten besteden aan het ontmoedigen van ongezonde leefgewoonten, zoals roken en ongezond eten. Dat zou het gebruik van gezondheidszorg kunnen verminderen. „Als je ervoor kiest elke dag bij McDonald’s te eten, ben je op een gegeven moment 180 kilo. Ja, dan heb je gezondheidszorg nodig”, redeneert een respondent.

Wijdverbreid is de mening dat er vaak nodeloos gebruik wordt gemaakt van medische zorg. Ook zouden er te veel managers in de medische sector zijn.

Het vertrouwen in de politiek heeft een historisch dieptepunt bereikt. „De politiek gaat toch zijn eigen gang”, aldus een van de reacties. „De mensen in Den Haag hebben geen idee wat er gaande is in het land.”

Op het moment dat de enquête werd gehouden, tussen 3 juli en 7 augustus, gaf nog maar 39 procent van de ondervraagden Den Haag een voldoende. In die periode was het kabinet demissionair en stonden de verkiezingen voor de deur.

Ondervraagden ergeren zich aan de manier waarop politici elkaar de loef willen afsteken, onnodig grof en polariserend optreden en beloften niet nakomen. „Gedraag je niet als een kleuterklas en beloof geen dingen die je niet kunt nakomen”, aldus een respondent.

Het vertrouwen in de economie krabbelt weer wat op. De helft van de ondervraagden denkt dat de economie nu in elk

geval niet meer slechter kan worden. In het laatste kwartaal van 2011 dacht nog maar een derde van de ondervraagden dat het dieptepunt was bereikt.

Over hun eigen portemonnee zijn de Nederlanders positiever: slechts een kwart denkt dat hun financiële situatie erop achteruit zal gaan.

Twee derde van de Nederlanders is verder van mening dat de kloof tussen arm en rijk te groot is geworden. „Alle maatregelen raken nu de lagere en middeninkomens”, meent een ondervraagde. Respondenten storen zich behoorlijk aan de bonussen en de graaicultuur in de top van het bedrijfsleven. „De belachelijke salarissen van die bobo’s moeten naar beneden.”

Daarnaast is 65 procent van mening dat de overheid de tering naar de nering moet zetten. „Meer op de overheid bezuinigen dan alles bij de burger halen.” Van de VVD-aanhang is 73 procent daar voor, van de PvdA-stemmers 54 procent.

Over de uitwerking lopen de meningen sterk uiteen. Veel burgers willen forse begrotingsposten zoals zorg, onderwijs en AOW ontzien, maar wel bezuinigen op kleine zoals cultuur en ontwikkelingssamenwerking. Anderen kiezen voor belastingverhoging.