„VS hadden ramp aan zichzelf te wijten”
Precies twee jaar na de terreuraanslagen in de Verenigde Staten werd donderdag in een buurthuis in Spijkenisse forse kritiek geleverd op Amerika. De Raad van Kerken en vredesactivisten waren eenstemmig in hun afwijzing van de „oorlogspolitiek van Bush.”
Aanleiding voor de avond was de dertigste verjaardag van generaal Pinochets coup tegen de Chileense president Allende. De betrokkenheid van Amerika bij de gewelddadige machtsovername in 1973 werd donderdag breed uitgemeten. Maar er werd niet gesproken over de steun van de Sovjet-Unie en Cuba aan de marxist Allende, van wie sommigen menen dat hij zelf medeschuldig was aan de uitholling van de Chileense democratie. Allende werd daarentegen in één adem genoemd met het Joodse oorlogsslachtoffertje Anne Frank.
„De droom van Allende was onze droom”, zei de Chileense balling Robinson Alarcon. „Samen met 15 miljoen Chilenen geloofden wij in een rechtvaardiger samenleving. De Amerikanen hebben Pinochet gebruikt om de regering-Allende te beëindigen.”
De Amerikaanse president Bush kon geen goed doen in de ogen van de sprekers. Zijn oorlog tegen de dictatuur in Irak werd vergeleken met Hitlers inval in Polen. De plaatselijke predikant D. Sonneveld schilderde Bush af als een moderne kruisvaarder die moslims haat. „Al-Qaida noemt westerlingen niet voor niets kruisvaarders”, zei Sonneveld.
Fred Vogelaar van het Spijkenisse Platform Tegen de Nieuwe Oorlog suggereerde dat „het imperialistische Amerika” zijn eigen burgers opzettelijk liet sterven onder het puin van de Twin Towers. Dat zou in het belang zijn geweest van „het kapitalisme. De regering-Bush was op de hoogte dat er wat zou kunnen gebeuren”, zei de vredesactivist, „maar greep niet in.”
Bijna iedereen was het er donderdag over eens dat Amerika de aanslagen op het World Trade Center en het Pentagon aan zichzelf te danken heeft. Dominee Don Mader van de Rotterdamse Pauluskerk: „Op 11 september 2001 had ik het gevoel: tja, je hebt het aan jezelf te danken, Amerika.” VPRO-journalist Stan van Houcke vulde aan: „Terroristen worden niet geboren, maar gemaakt. Hoe langer wij doorgaan te roven uit de derde wereld, hoe meer ze ons gaan haten.” De dichter Jan Bontje zei cynisch: „11 september 2001 kwam niet uit de lucht vallen.”