RMU zoekt draagvlak voor pensioenplan
APELDOORN – Laat werknemers hun deel van de premie waarmee zij pensioen opbouwen gebruiken voor de aflossing van hun hypotheek. Dat leidt ertoe dat hun maandlasten omlaaggaan en het kan het kopen van een woning door met name starters stimuleren.
Het idee is afkomstig van de RMU. Die presenteerde het afgelopen december in haar Nota Arbeidsvoorwaardenbeleid 2012. ChristenUnie en SGP namen het over in hun verkiezingsprogramma’s.
De economische crisis noopt tot hervormingen, waarbij ook het pensioenstelsel en de huizenmarkt volop in het geding zijn. Zo opperde voorzitter Bernard Wientjes van werkgeversverbond VNO-NCW vorige maand de pensioenfondsen de hypotheekportefeuilles van de banken te laten overnemen. Een slecht plan, oordeelde de RMU. De fondsen mogen niet het „afvoerputje” worden van risicovolle leningen die aan woningbezitters zijn verstrekt, klonk het van haar zijde.
De unie beweert over een beter voorstel te beschikken en probeert daarvoor draagvlak te vinden. Tegen die achtergrond bespreekt zij het volgende week donderdag met vertegenwoordigers van Abvakabo, de ambtenarenbond van FNV, die 355.000 leden telt. Chris Baggerman, coördinator arbeidsvoorwaardenbeleid van de RMU: „Abvakabo schoot de suggestie van Wientjes eveneens af en pleitte voor een creatievere oplossing. Nou, wij hebben die.”
De door de RMU beoogde aanpak vereist een aanpassing van de pensioenwet. Volgens de huidige regelgeving moet namelijk de pensioenpremie van personeelsleden worden gestort in de pot die wordt belegd en waaruit betrokkene later de oudedagsuitkering ontvangt. Als gevolg van andere wijzigingen op pensioengebied staat er voor 2014 toch al een herziening van de wet op stapel. De RMU zoekt binnen de politiek en onder maatschappelijke organisaties naar steun om tegelijk ruimte te creëren voor het realiseren van haar initiatief.
De meeste werknemers bouwen pensioen op via een premie die zij voor een deel zelf betalen, via een inhouding op hun loon. Voor de rest van de afdracht draait de werkgever op. De RMU pleit ervoor om iemand de keuze te bieden om het eerstgenoemde deel, de eigen bijdrage, aan te wenden voor verkleining van de hypotheekschuld. Zijn woonlasten dalen daardoor en dus wordt zijn huishoudbudget groter. Bovendien zullen de banken in die situatie eerder geneigd zijn een hypotheek te verstrekken. Jongeren kunnen dan gemakkelijker een huis kopen. Dat helpt mee de vastgelopen woningmarkt vlot te trekken.
Het betekent uiteraard wel dat degene die meedoet aan de nieuwe opzet minder pensioen opbouwt. Zijn uitkering na uittreding uit het arbeidsproces zal dus lager uitvallen. In feite mogen werknemers kiezen tussen een euro nu, voor het eigen huis, of een euro straks, in de vorm van pensioen.
Over de macro-economische effecten van de maatregel valt nog niets te zeggen. Het Centraal Planbureau (CPB) heeft het voorstel onder de loep genomen bij het doorrekenen van de verkiezingsprogramma’s van CU en SGP, maar het laat in zijn rapportage weten dat er op dit punt te weinig bekend is voor op korte termijn een kwantitatieve inschatting.
Econoom Lans Bovenberg, hoogleraar in Tilburg, stelt vast: „Jongeren in Nederland sparen wel via verplicht gestelde pensioenregelingen, maar dat vermogen zit nu nog opgesloten in pensioenfondsen. Het ligt voor de hand een deel van dit vermogen te benutten ten behoeve van een duurzamere financiering van de woningmarkt.” Hij meent dat de komende decennia in het kader van de uitdagingen in de sfeer van pensioenen, wonen en zorg, „gedurende het werkzame leven een groter deel van de vermogensvorming ten behoeve van de oude dag zal gaan plaatsvinden via de eigen woning in plaats van via pensioenfondsen en verzekeraars.”
Ook met hem treedt de RMU in overleg. De organisatie zet de inspanningen voort om het idee ingang te doen vinden. Baggerman: „Het zaadje is gezaaid, nu kijken of het een aardig plantje kan worden.”
