Overheid zet het mes nog niet zozeer in eigen vlees
DEN HAAG – Meer dan welk kabinet ooit hanteert het demissionaire kabinet-Rutte I –samen met de Kamer– in één jaar tijd het snoeimes. Dat gaat wel in het tekort, maar nog niet zozeer in het eigen vlees. „We gaan het allemaal voelen”, zei minister De Jager van Financiën dinsdag in de speech waarmee hij de Miljoenennota aan de Kamer overhandigde.
Zijn boodschap betreft met name burgers, die in 2013 (door een pakket van in totaal 13,8 miljard aan vooral lastenverzwaringen) voor het vierde jaar op rij hun koopkracht zien dalen.
Volgens De Jager wil de kredietcrisis, die in 2008 losbarstte en overging in een schulden- en eurocrisis, maar niet wijken. „Steeds stuwde de gure financiële en economische tegenwind het water weer hoog tegen de dijken op”, aldus de CDA-bewindsman. En hoewel Nederland in de internationale ranglijstjes nog altijd hoog staat genoteerd, ligt „de gevoelstemperatuur bij burgers een stuk lager”, meent De Jager, die dinsdag waarschijnlijk voor het laatst het koffertje droeg.
Wat de Kamer dinsdag kreeg aangeboden, is weinig meer dan de neerslag in begrotingen van het lenteakkoord dat de zogenoemde Kunduzcoalitie in april bereikte en waarmee het overheidstekort word teruggebracht binnen de Brusselse marges. Opvallend was daarom dat dinsdag eigenlijk alleen SP en PVV wat wanklanken lieten horen. De overige partijen zijn ofwel betrokken bij dit akkoord, staan er grotendeels achter, of zijn druk aan het onderhandelen over een nieuw kabinet, wat alleen al om des tijds wille voor een belangrijk deel op de Kunduzplannen zal moeten voortborduren.
Ondanks die plannen komt de staat volgend jaar overigens nog elke dag 46 miljoen euro tekort. En ook torst iedere Nederlander omgerekend inmiddels een staatsschuld van 27.000 euro met zich mee. Die schuld liep de laatste jaren niet eens zozeer op door bankensteun en noodhulp aan eurolanden, als wel door het jaarlijkse tekort als gevolg van de economische malheur.
Het Centraal Planbureau (CPB) legde er dinsdag nog wel de vinger bij dat de terugdringing van het tekort volgend jaar opnieuw „vrijwel geheel” het gevolg is van een toename van de collectieve lasten, en nauwelijks van een daling van de collectieve uitgaven. Zoals zo vaak zal ook de komende jaren in ieder geval het doel zijn om die situatie juist om te draaien.
Aan het slot van zijn speech gaf De Jager daarvoor dinsdag alvast een eerste aanzet. Voor het eerst gingen dit jaar de begrotingsstukken niet in papieren, maar in digitale vorm naar de Kamer. De Jager: „Dat scheelt zo’n 10.000 kilo aan drukwerk. En alle beetjes helpen.”