Prof. Van de Beek: Vier avondmaal tijdens herdenking Reformatie
ELSPEET – Het zou goed zijn als kerken tijdens de reformatieherdenking op 31 oktober niet alleen gezamenlijke diensten houden, maar ook gezamenlijk het avondmaal vieren. Dat vindt prof. dr. A. van de Beek, emeritus hoogleraar theologie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam.
Prof. Van de Beek was dinsdag te gast tijdens de postacademische cursus ”Geloven in de kerk” op conferentiecentrum Mennorode in Elspeet, waar zijn boek ”Lichaam en Geest van Christus” werd besproken. De driedaagse predikantencursus, die tot en met woensdag duurt, was georganiseerd door het centrum Areopagus (onderdeel van de IZB – voor zending in Nederland) en het theologisch seminarium van de Protestantse Theologische Universiteit.
De bestudering van het inmiddels spraakmakende publicatie vond dinsdag plaats onder leiding van dr. W. Dekker en dr. H. de Leede. De elf deelnemers kregen de gelegenheid de auteur te bevragen over zijn boek, wat ze gretig deden.
Prof. Van de Beek merkte op dat de kerk gemeente van Christus moet zijn en dat het de roeping van de kerk is om mensen tot Christus te bewegen. „De kerk moet laten zien te leven vanuit het geheimenis. Van het leven van de gemeente gaat een kracht uit die het verstand te boven gaat. Het samen aanzitten aan de tafel van de Heere geeft een onnoemelijke vreugde. In de viering van het avondmaal wordt de gemeenschap met Christus ervaren. Daar ontvangen gebroken mensen geneesmiddelen tot het eeuwige leven.”
De hoogleraar acht het samen vieren van het avondmaal een beter evangelisatiemiddel dan het houden van grote campagnes. „Samen eten doe je in de huiskamer. Wij hebben een andere huiskamer: de kerk.”
Prof. Van de Beek toonde zich –opnieuw– een vurig pleitbezorger van de eenheid van de kerk. Hij hoopt dat de viering van het avondmaal mag bijdragen aan het bevorderen daarvan en zou het toejuichen als in zijn kerk, de Protestantse Kerk in Nederland, christenen van andere kerken welkom werden geheten voor de avondmaalsviering.
Op een vraag of hij avondmaal zou willen vieren in een plaatselijke christelijke gereformeerde kerk, antwoordde hij bevestigend – met daarbij de opmerking: „Als ze me toelaten.” Dr. De Leede vroeg hem daarop hoe hij staat tegenover het gezamenlijk vieren van het avondmaal bij de herdenking van de Reformatie op 31 oktober. Prof. Van de Beek antwoordde opnieuw positief en voegde eraan toe: „Het liefst ook met de lokale bisschop van Rome.”
Naar aanleiding van vragen over het ambt zei de hoogleraar dat er in de kerk meer gezag nodig is. Hij vindt het opvallend dat de leiding in de maatschappij weer strakker geworden is, terwijl de kerk achterblijft. Als voorbeelden noemde hij de universiteit en het bedrijfsleven. In de Protestantse Kerk ontbreekt het volgens hem aan de goede structuren om leiding te geven.
De hoogleraar pleit voor een opwaardering van de ambten. Een ambt is meer dan een baan en hangt niet aan een persoon. „Het heilige van het ambt blijft staan, ondanks wat mensen ervan maken.” Hij heeft nogal eens ambtsdragers zien afhaken die geen bodem onder hun ambt bleken te hebben na het wegvallen van hun populariteit bij de gemeente. Prof. Van de Beek hekelde evangelische gemeenten waar voorgangers weinig bescherming genieten en uit de gemeente gezet kunnen worden als de kerkgangers hen niet meer willen.
Een van de oorzaken dat zo weinig jongeren voor predikant studeren is volgens hem dat het ambt „geminimaliseerd” is. Prof. Van de Beek ziet graag dat predikanten het laatste woord hebben bij beslissingen in de gemeente. „Soms gaan predikanten ten onder door verkeerd genomen besluiten.” In het verlengde van de predikant die meer te zeggen heeft, ziet hij een bisschop die in het grotere geheel van het kerkverband een leidende rol speelt.