Kinderpsychiaters moeten poortwachters jeugdzorg zijn
Nijmegen (ANP) – Kinderpsychiaters moeten poortwachters worden in de jeugdzorg. Het is verkeerd dat een kind met stoornissen beoordeeld en vervolgens behandeld wordt door niet–medici op basis van een turflijstje dat in veel gevallen niet toereikend is. De behandeling en begeleiding van het probleemkind loopt daardoor niet zelden jaren vertraging op.
Dat zegt hoogleraar Kinder– en Jeugdpsychiatrie prof. dr. R. van der Gaag donderdagmiddag in Nijmegen bij de officiële opening van het Academisch Kinder– en Jeugdpsychiatrisch Centrum Oost–Nederland (AKJON).
Volgens Van der Gaag is het op Amerikaanse leest geschoeide turflijstje, zoals hij het noemt, in de Nederlandse jeugdzorg ten onrechte uitgegroeid door een diagnostisch instrument waarmee jeugdbehandelaars op hbo–niveau ernstige stoornissen als autisme, ADHD en kinderdepressies vaststellen. Op basis van die niet–wetenschappelijke beoordeling worden gelden verdeeld en zorgplannen gemaakt. De classificatie, die geen diagnose is, heeft voor scholen voor speciaal onderwijs onderhand de waarde van een paspoort, zo waarschuwt Van der Gaag.
Kinderen die ernstige gedrags– of leerproblemen vertonen komen op dit moment terecht bij een Bureau Jeugdzorg. Daar wordt bepaald hoe en waar het kind hulp moet krijgen. Van der Gaag betoogt dat het honderden malen per jaar voorkomt dat er een verkeerde diagnose uit de intakeprocedure komt, waardoor vervolgens een langdurig en tot mislukken gedoemd hulpverleningstraject begint. Dat is volgens hem te voorkomen door „diagnostische zwaargewichten direct bij de aanmelding in te schakelen."
Van der Gaag wil dat kinderpsychiaters eindverantwoordelijk worden in de jeugdhulpverlening. „Wij kennen een geval van een onhandelbare jongen die al jaren Ritalin kreeg wegens vermeende ADHD. Toen hij uiteindelijk bij ons terecht kwam bleek uit medisch onderzoek dat hij een infarct had gehad in dat deel van de hersenen, waar de Ritalin juist op moest werken. Geen wonder dat hij al een lijdensweg van vier jaar achter de rug had en uiteindelijk thuis zat zonder onderwijs."
Het AKJON wil nieuwe afspraken maken met de jeugdhulpverlening. Therapeutische behandelingen moeten meer overgelaten worden aan psychologen, pedagogen en maatschappelijk werkers, zodat de kinder– en jeugdpsychiaters zich kunnen richten op diagnostiek, behandelplannen en medicatie. „Dat vereist een heel andere werkwijze en aanpassingen in de opleiding. Maar het is nodig, want er liggen forse lacunes in de opvang van jongeren met een normale tot hogere begaafdheid", aldus de Nijmeegse hoogleraar.