„Anti-islamfilm lijkt pure provocatie”
AMSTERDAM (ANP) – In de trailer van de anti-islamfilm die filmmaker Sam Bacile op internet plaatste, zitten veel elementen waardoor moslims zich beledigd kunnen voelen. Antropoloog en islamkenner Thijl Sunier (Vrije Universiteit Amsterdam) heeft na het bekijken van de trailer de indruk dat de makers „veel zaken die beledigend zijn voor moslims op één hoop hebben gegooid om te provoceren”.
Zo wordt de profeet Mohammed neergezet als een gewelddadige man, die seks heeft met veel vrouwen en verkracht. Ook wordt geïnsinueerd dat Mohammed een bastaard is, een homo, en dat sommige delen van de Koran vals zijn. Dat laatste zou een verwijzing kunnen zijn naar het bekende boek De duivelsverzen van Salman Rushdie.
Moslims in het Midden-Oosten zouden door de film hun anti-Amerikaanse gevoelens bevestigd kunnen zien. De trailer kan voor hen voelen als „de zoveelste belediging” aan het adres van moslims. Dat is meteen een belangrijke reden waarom de film gevoeliger zou kunnen liggen dan Fitna, de anti-islamfilm die PVV-leider Geert Wilders enkele jaren geleden maakte. „In de Verenigde Staten en het Midden-Oosten is Wilders helemaal niet zo bekend, ook al denkt hijzelf dat hij tot een voorhoede behoort.” In Fitna zijn bovendien geen grove beledigingen aan het adres van Mohammed te zien, zoals in de film van Bacile. „Het ging er bij Fitna om het verband te leggen tussen de Koran en geweld in de islam”
Wel zegt Sunier dat het feit dat moslims zich beledigd kunnen voelen door de film van Bacile niet automatisch tot geweld leidt. De dodelijke aanslag op de Amerikaanse ambassadeur in Libië zou volgens sommige bronnen verband houden met de film. „Maar er kunnen veel meer redenen zijn om een Amerikaanse ambassade in de fik te steken. De internationale media-aandacht heeft veel weg van een hype. Er worden snel verbanden gelegd die er niet per se zijn.”
Een direct verband tussen de filmtrailer en het geweld in Libië wil Sunier daarom absoluut niet leggen. Hij heeft bovendien niet de indruk dat de film in de Arabische wereld tot brede commotie leidt. „Op internetfora wordt er nauwelijks over gediscussieerd. Dat kan natuurlijk snel veranderen door de aandacht die er nu is.” De film oogt volgens de antropoloog bovendien als „een obscuur product”, dat tamelijk amateuristisch in een studio in elkaar is gezet. „Als film is het een wanproduct.”