De gemeente en de woningcorporaties komen nog 20 miljoen euro tekort, maar rekenen op steun van het Rijk en van andere corporaties.

„Transvaal is een voorbeeld van een wijk met te lang verwaarloosde mogelijkheden”, zei wethouder A. Hilhorst woensdag bij de presentatie van het nieuwe wijkplan. Het bevat zo’n tachtig maatregelen, die circa 500 miljoen euro gaan kosten. Volgens Hilhorst is het de grootste binnenstedelijke herstructureringsoperatie van Nederland en ziet de regering het als een proeftuin voor de aanpak van 55 andere probleemwijken.

Transvaal ontstond rond 1900 dicht bij het stadscentrum als een betere arbeidsbuurt, maar verviel tot probleemwijk. In 1998 was 75 procent van de 17.800 inwoners van buitenlandse afkomst, de vele illegale ’spookbewoners’ nog niet eens meegerekend. Er woonden zo’n vijftig etnische groepen. Doordat er veel kleine, oude woningen zijn, fungeert de wijk vaak als doorgangsgebied.

Inmiddels zijn 600 woningen gesloopt; er volgen nog 2400. De achterstandsbuurt moet volgens het wijkplan een aantrekkelijke woon- en werkwijk worden. Er moet een eind komen aan de vervuiling en de illegale bewoning. De nieuwe huizen (70 procent eengezinswoningen en 30 procent appartementen) worden groter en vertonen meer variatie, zodat mensen er langer willen blijven wonen.

Van de huizen wordt 70 procent verkocht en 30 procent verhuurd. Er worden straten verlegd, het Hobbemaplein wordt opnieuw ingericht, aan de Kempstraat en de De la Reyweg komt een nieuw plein, het park wordt uitgebreid van 1 tot 3 hectare en er ontstaan nieuwe groenvoorzieningen. Het winkelaanbod moet beter en het parkeren langs de straat wordt grotendeels vervangen door centraal parkeren, vooral in garages.

Gevelstenen uit de oude woningcomplexen, zoals ”Bidt en werk”, ”Woningstichting: Onze Hulp is in den Naam des Heeren” en ”Draagt elkanders lasten”, worden in de nieuwe gevels verwerkt. De monumentale hervormde Julianakerk uit 1924, die niet meer in gebruik is, wordt na renovatie een centraal informatie- en activiteitenpunt.

Om de leefbaarheid tijdens de opknapbeurt op peil te houden, worden activiteiten op touw gezet en mogen kunstenaars tijdelijk leegstaande huizen bewonen. De bewoners krijgen hun verhuiskosten vergoed, maar moeten zelf nieuw onderdak zoeken. De gemeente hoopt ook nieuwe, kapitaalkrachtige bewoners te trekken. Een marketingcampagne moet het negatieve imago van de wijk bijstellen.

De gemeente heeft de plannen samen met de corporaties Haag Wonen en Staedion ontwikkeld. Zij rekenen op financiële steun van het ministerie van VROM en van corporaties die geen achterstandswijken in hun gebied hebben. Ook zonder die steun worden de plannen echter uitgevoerd, verzekerden woordvoerders gisteren. „Over tien jaar moet dit een fantastische wijk zijn.”