Speelveld na 12 september steeds duidelijker
DEN HAAG (ANP) – De strijd om de eerste plaats is twee dagen voor de verkiezingen onverminderd spannend. De rest van de partijen wisselt in de peilingen nauwelijks nog van plek. Steeds duidelijker wordt daarom welke coalities er na 12 september te maken zijn.
Dat VVD en PvdA - ondanks hun grote verschillen - tot elkaar veroordeeld zijn, lijkt wel duidelijk. Een nieuw paars kabinet met D66 ligt echter niet voor de hand, want die drie partijen hebben geen meerderheid in de Eerste Kamer, en dat is voor een besluitvaardig kabinet wel van belang. Een zogenoemde paars-plus-variant, dus inclusief GroenLinks, zou getalsmatig wel kunnen, maar VVD’ers verhullen hun afkeer voor linkse partijen niet en benadrukken dezer dagen dat ze graag opnieuw met het CDA regeren.
Als het CDA zich bij VVD en PvdA aansluit, hebben de drie partijen volgens de laatste peiling een meerderheid in de Tweede en in de Eerste Kamer. Eventueel zou D66 zich nog bij deze combinatie kunnen aansluiten, ook als dat getalsmatig niet nodig zou zijn. Het zal met name de PvdA iets meer comfort gegeven in de samenwerking met de partijen - VVD en CDA - die ze de afgelopen 2 jaar fel bestreden heeft.
Combinaties zonder of VVD of PvdA kunnen volgens de peilingen niet rekenen op een meerderheid in de Tweede Kamer of ze zijn uitgesloten omdat partijen niet met elkaar willen samenwerken. Zo wil het CDA niet in een kabinet met PvdA én SP. CDA-lijsttrekker Sybrand Buma en D66-voorman Alexander Pechtold kiezen voluit voor een middenkabinet.
De zogenoemde Kunduz-coalitie, de eerder dit jaar succesvolle samenwerking tussen VVD, CDA, GroenLinks, D66 en ChristenUnie, heeft geen meerderheid in de Tweede Kamer, wel in de Eerste Kamer. Maar kansrijk is deze combinatie niet, want vrijwel alle betrokken partijen beschouwen dat als een eenmalige, naar de omstandigheden noodzakelijke samenwerking.
