Officieel geldt Amerika nog steeds als trouwste bondgenoot van Israël. Politici van beide landen laten dan ook geen gelegenheid onbetuigd om die hechte relatie te benadrukken. Strategisch gezien zullen die betrekkingen ook niet snel schade oplopen.

Achter de schermen rommelt het echter al geruime tijd. Het is publiek geheim dat president Obama en premier Netanyahu niet zo goed met elkaar overweg kunnen.

Obama joeg Israëliërs en Amerikaanse Joden tegen zich in het harnas met zijn oproep de bouw van Joodse nederzettingen op de Westelijke Jordaanover stop te zetten. Netanyahu haalde zich op zijn beurt het ongenoegen van Obama op de hals door hem voor de camera de les te lezen over de geschiedenis van de staat Israël. En dan was er nog het ‘ongelukje’ toen Obama en de toenmalige Franse president Sarkozy tegen elkaar klaagden over de „zeurpiet” Netanyahu, terwijl ze dachten dat hun microfoon dicht stond.

Deze incidenten mogen dan vervelende diplomatieke onhandigheden zijn, ze vallen in het niet bij het verschil van inzicht dat Obama en Netanyahu hebben ten aanzien van de nucleaire ambities van Iran.

Obama wil vooralsnog door strenge sancties proberen het regime in Teheran te dwingen geen atoomwapens te ontwikkelen. Israël gelooft echter niet in de effectiviteit van strafmaatregelen. Netanyahu en zijn minister van Defensie Ehud Barak dreigen daarom de laatste tijd steeds vaker met een eenzijdige Israëlische aanval op Iran.

De timing van het opvoeren van deze Israëlische dreigementen is niet toevallig. Op 6 november staan de Amerikaanse presidentsverkiezingen gepland. De kwestie Iran ligt dan ook uiterst gevoelig in de Amerikaanse politiek.

De Republikeinse kandidaat Mitt Romney liet al eerder doorschemeren dat hij Iran militair wil aanpakken als hij in het Witte Huis terechtkomt. Dat kwam hem dit weekeinde nog op felle kritiek van de Democratische vicepresident Joe Biden te staan. Volgens hem is Romney veel te oorlogszuchtig.

De vraag is natuurlijk wat de échte bedoelingen van Israël zijn. Als Israël daadwerkelijk op eigen houtje Iran aanvalt, zal dat Amerika dwingen zich achter zijn bondgenoot te scharen. Dat zou Obama enerzijds de steun van de machtige Joodse lobby in de VS opleveren. Maar het zou hem ook veel stemmen kunnen kosten van Amerikanen die vinden dat hij de zoveelste president is die zijn land in een oorlog stort.

Het kan echter ook zijn dat Israël die dreigende taal alleen maar uit om Obama nog vóór de verkiezingen tot beloftes en standpunten te dwingen. Mocht Obama op 6 november worden herkozen, dan is de politieke druk om Israël terwille te zijn aanzienlijk minder, aangezien een Amerikaanse president maximaal twee ambtstermijnen mag uitdienen.

Intussen zijn er steeds meer tekenen dat Israël voorbereidingen voor militaire actie treft. Volgende maand staat een grootschalige gezamenlijke militaire oefening met het Amerikaanse leger gepland. Vorige week kondigde het Pentagon echter plotseling aan dat het aantal Amerikaanse militairen dat aan de training zal deelnemen met ongeveer driekwart wordt teruggebracht. Sommige waarnemers zagen daarin een nieuw bewijs van de verslechterende betrekkingen tussen Israël en de VS. Maar de meeste analisten interpreteerden dat als een teken dat de VS hun soldaten niet aan Iraanse vergeldingsaanvallen willen blootstellen als Israël tot een offensief besluit.