Prof. F. A. van der Duyn Schouten: Niemand wordt warm van een profiel
UTRECHT – Een herkenbaar theologisch profiel is de kracht van de Protestantse Theologische Universiteit (PThU). Dat stelde prof. dr. F. A. van der Duyn Schouten vrijdagmiddag, tijdens de opening van het academisch jaar van de PThU in de Janskerk te Utrecht.
De opening van het zesde academisch jaar van de PThU is de eerste na de verhuizing van de instelling naar Amsterdam en Groningen. Prof. Van der Duyn Schouten, voorzitter van de raad van toezicht van de PThU, sprak tijdens de plechtigheid de openingsrede uit, getiteld ”De universiteit en profile en en face”.
De Tilburgse hoogleraar riep het publiek in herinnering dat in 2010 een commissie onder leiding van oud-minister Veerman stelde dat voor aansluiting bij de wereldtop van hoger onderwijs het hoger onderwijs in Nederland moest veranderen.
„Met name vele hbo-instellingen bleken er baat bij te hebben zich eens de basale vraag uit de rooms-katholieke catechismus te stellen: Waartoe zijn wij op aarde?” aldus prof. Van der Duyn Schouten. „Dat wordt voor veel instellingen een nuttige en louterende exercitie. Andere instellingen behoefden niet veel meer te doen dan nog eens netjes op te schrijven wat ze allang deden, omdat ze zich al veel eerder hadden gerealiseerd dat hun kracht alleen in profilering te vinden is. Dat geldt ook de PThU.”
De hoogleraar benadrukte het belang voor de PThU om haar onderzoek nog sterker in een internationale context te beoefenen, ook om fondsen beschikbaar te krijgen voor de opleiding vanuit de Europese Unie. „Daarom mijn advies aan de PThU: be wise, internationalise.”
De PThU streeft ernaar een instituut te zijn dat kritisch en creatief een bijdrage levert aan belangrijke hedendaagse ontwikkelingen en uitdagingen op het terrein van geloof en religie, kerk en maatschappij, zo citeerde hij het profileringsdocument dat de universiteit begin dit jaar opstelde.
Een profiel alleen is echter niet genoeg. „Niemand wordt warm van een profiel. De aantrekkelijkheid van een universiteit of studierichting wordt bepaald door haar gezicht. Het gezicht van een universiteit dat zijn de hoogleraren, de universitaire docenten en ook de emeriti. Het zijn de mensen die er de colleges geven, onderzoek verrichten, afstudeerprojecten en promotieonderzoek begeleiden en die als theoloog hun stem in kerk en maatschappij laten horen.”
Studentenaantal
Een afnemend studentenaantal –de belangstelling voor de PThU beweegt zich in „neergaande lijn”– hoeft „niet noodzakelijk de voorbode van een naderend einde te zijn”, zo hield prof. Van der Duyn Schouten zijn toehoorders voor.
Verwijzend naar zijn eigen vakgebied, mathematische besliskunde, stelde hij dat de studentenaantallen bij wiskunde „zeven magere jaren” kenden, maar inmiddels weer zijn aangetrokken. „Als de PThU zich bezint op de vraag hoe de belangstelling voor de theologie weer in opwaartse richting kan worden omgebogen, dan zou ik u als eerste suggestie willen meegeven om de meest getalenteerden en bevlogenen onder u iedere maand een gastcollege te laten geven in het voortgezet onderwijs. Zo ongeveer deden de wiskundigen dat begin deze eeuw en het heeft gewerkt.”
Manifest ”Dominee 2.0”
Voorafgaand aan de openingsrede hield dr. H. C. van der Sar, voorzitter van het college van bestuur, een toespraak. Hij ging daarbij kort in op het manifest ”Dominee 2.0”, dat onlangs verscheen. „Er is ons veel aan gelegen onze vestigingen in Amsterdam en Groningen te maken tot plekken waar niet alleen studenten, maar ook predikanten en andere theologische professionals elkaar ontmoeten. Wat mij betreft is dat een van onze antwoorden op het manifest ”Dominee 2.0”, dat begin juli door een groep predikanten in spe is uitgebracht.” In het manifest spreken de ondertekenaars namelijk hun verlangen uit „naar inspirerende mensen met wie we kunnen samenwerken en die ons kunnen coachen.”
De PThU rekent erop per 1 oktober 300 studenten ingeschreven te hebben staan, aldus dr. Van der Sar. „Blij zijn we in het bijzonder met de in totaal 33 nieuwe aanmeldingen in onze joint bacheloropleiding met de Vrije Universiteit in Amsterdam en met de 20 nieuwe aanmeldingen in de bacheloropleiding van de Rijksuniversiteit Groningen. Hoeveel van deze laatsten binnen die opleiding gaan kiezen voor het PThU-traject is op dit moment overigens nog niet duidelijk.” Ook hebben acht buitenlandse studenten zich ingeschreven voor een eenjarige oecumenische masteropleiding van de PThU in Groningen.
Voorafgaand aan de academische plechtigheid vond een liturgische viering plaats, waarin academiepastor ds. J. Nottelman en dr. A. J. Plaisier, scriba van de Protestantse Kerk in Nederland, voorgingen. Dr. Plaisier sprak een meditatie uit naar aanleiding van Jakobus 1:25.