Ahmed Qureia heeft goede band met Israël en VS
De Palestijnse leider Yasser Arafat en diens PLO willen parlementsvoorzitter Ahmed Qureia als nieuwe premier. De zittende premier Mahmoud Abbas diende zaterdag zijn ontslag in vanwege de voortslepende machtsstrijd met Arafat over het bestuur van de Palestijnse veiligheidsdiensten. Qureia is de nummer drie in Arafats Fatah-beweging. Al jaren geldt hij als degene die vermoedelijk de nieuwe hoogste leider van de Palestijnen wordt als Arafat iets overkomt.
Ahmad Ali Mohammed Qureia, alias Abu Ala, werd in 1937 geboren in Abu Dis als telg van een rijke familie. In 1965 sloot hij zich aan bij Arafats Fatah-beweging, die toen net was opgericht. Hij had toen reeds naam gemaakt als een gedegen financieel manager. Zo stond hij aan het hoofd van de dienst voor buitenlandse investeringen van de PLO, was hij directeur-generaal van het economische departement en lid van een financiële commissie van de PLO.
In augustus 1989 trad hij toe tot het centraal bestuur van Fatah en in 1994 keerde hij samen met onder andere Arafat uit ballingschap in Tunis terug in de Palestijnse gebieden. In de eerste kabinetten van de Palestijnse Autoriteit (1994-’96) was hij minister van Economie en Handel, daarna minister van Industrie. Sinds 1996 is Qureia voorzitter van het Palestijnse parlement.
De 65-jarige Qureia kreeg veel lof voor zijn belangrijke rol in de maandenlange onderhandelingen die in 1993 tot de Oslo-akkoorden leidden. Qureia was destijds delegatiehoofd van de Palestijnse onderhandelaars. Ook bij vredesonderhandelingen in Parijs in 1994 en in het Egyptische Taba in 1995 voerde hij de Palestijnse delegatie aan.
Hij wordt omschreven als een man met een gemoedelijke stijl van onderhandelen, wat hem goede betrekkingen opleverde met zijn Israëlische tegenhangers. De Israëlische onderhandelaar Uri Savir werd een persoonlijke vriend van Qureia; zelfs hun dochters raakten hecht bevriend. In 1999 bracht Qureia een bezoek aan de Knesset, het Israëlische parlement.
Qureia bleef de afgelopen drie jaar van geweld hameren op een terugkeer naar de onderhandelingstafel. Zo sprak hij met Shimon Peres, tot oktober vorig jaar Israëlisch minister van Buitenlandse Zaken, en met de Israëlische premier Ariel Sharon om uit de impasse te geraken.
Zijn profiel verschilt van dat van Abbas doordat hij zich minder cameraschuw opstelt, vaak met journalisten praat, het contact met de Palestijnse bevolking probeert te onderhouden, de reputatie heeft een goede luisteraar te zijn en democratie hoog in het vaandel draagt. Net als Abbas heeft ook Qureia goed contact met de Verenigde Staten. Onder de Palestijnse bevolking is Qureia veel populairder dan Abbas.
De verstokte roker Qureia sukkelt al jaren met zijn gezondheid. Hij overleefde meerdere hartaanvallen, waaronder één tijdens een onderhandelingssessie met Israëlische leiders in 1996 in Taba. De Israëlische minister Peres begeleidde hem toen in de ambulance naar het ziekenhuis. „Peres redde mijn leven”, zei een emotionele Qureia daarover later. Vorig jaar onderging hij een operatie om een dichtgeslibde hartslagader te ontstoppen.
Zijn eerste wapenfeit als voorzitter van het Palestijnse parlement was het afkondigen van een rookverbod tijdens de zittingen. Al na twee zittingen werd het verbod weer ingetrokken.