Leefcirkels geven ouderen woon-zorgcentrum meer vrijheid
De voordeur van Topaz Vlietwijk in Voorschoten gaat open voor bezoekers, maar blijft gesloten voor bewoners van dit woon-zorgcentrum die het pand willen verlaten. Dankzij domotica, er komt geen receptionist aan te pas. „We bepalen in samenspraak met zijn familie welke leefcirkel bij een bewoner past”, legt locatiemanager André van Zuijlen uit. „Met behulp van domotica kunnen we mensen vrijheid op maat bieden. Soms tot en met de voordeur. Vroeger waren de mogelijkheden beperkt. De afdelingsdeur had een cijferslot en zonder code kwam niemand erdoor. Dus ook de dementerende niet die de cijfercombinatie moeilijk onthield, maar de vrijheid wél aan zou kunnen. Tegenwoordig draagt elke bewoner een polsband waarin zijn leefcirkel is opgeslagen. Een deur weet dankzij het signaal van zo’n polsband of hij open mag gaan wanneer de desbetreffende persoon dichtbij komt.”
Topaz Vlietwijk is nieuw. In mei opende staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten (VWS) de locatie, waar 63 mensen met dementie in 10 woningen verblijven. De komst van de bewindsvrouw was mede te danken aan de deelname van Topaz Vlietwijk aan het project ”Kleinschalig wonen met domotica”. Een deel van de domoticavoorzieningen is bekostigd met subsidies van het Rijk. „Bij ons draagt de technologie bij aan beter toezicht en grotere veiligheid en biedt ze meer levensruimte en privacy. De keus is op drie elementen gevallen: leefcirkels, bewegingsdetectie en licht”, aldus Van Zuijlen.
Topaz Vlietwijk kent vier leefcirkels, die bepalen waar een bewoner zich mag begeven. Leefcirkel één beperkt zich tot de eigen woning. Mensen met leefcirkel twee kunnen bij de buren op bezoek gaan. Iemand met leefcirkel drie heeft de vrijheid de twee vleugels van een verdieping te verkennen. Leefcirkel vier ten slotte biedt de ruimte zich door het hele pand te begeven en ook van de lift gebruik te maken.
„Het gaat soms mis”, erkent de locatiemanager. „Dan stapt een bewoner met leefcirkel drie bijvoorbeeld bij een bezoeker of een medewerker in de lift.” Onopgemerkt blijft dit niet. „Overal zijn bakens aangebracht. Die signaleren dat iemand zijn leefcirkel doorbreekt. De dichtstbijzijnde verzorgende met een telefoon op zak ontvangt vervolgens een seintje. Hij krijgt de naam van de bewoner en diens kamernummer door en hoort waarheen iemand gaat, en moet natuurlijk in actie komen.”
De frequentie van het doorbreken van een leefcirkel neemt volgens de locatiemanager af. „Medewerkers moeten wennen aan het werken met leefcirkels. Ze dienen verantwoordelijkheid te nemen voor het totaal. Dit geldt niet alleen de verzorgenden in de woning, ook collega’s van het restaurant en het ontmoetingscentrum dementie horen alert te blijven.”
Dit is deel 4 van een serie over domotica. In deel 5 meer over Topaz Vlietwijk.
