De kans is namelijk groot dat het CDA bij de komende verkiezingen opnieuw veel zetels kwijtraakt, constateert Vollaard. De partij zou daardoor minder aantrekkelijk worden voor pragmatische partijleden, die graag willen meeregeren. De verhouding in de partij zal dan volgens de Leidse wetenschapper steeds meer ten gunste uitvallen van de principiële leden, „die er juist wel waarde aan hechten om het ideeëngoed van de christendemocratie expliciet te blijven benoemen, te bewaren en uit te dragen.” Het CDA komt dan dichter bij de ChristenUnie en de SGP te staan.

Die drie partijen zouden een kartel kunnen vormen om hun politiek gewicht te vergroten, adviseert Vollaard. Daardoor maken ze meer kans in het kabinet te komen om van daaruit „seculariserende wetgeving” te kunnen blokkeren.

Bij kartelvorming, schetst de politicoloog, kunnen de drie partijen hun zelfstandigheid behouden, maar vormen ze een gezamenlijke kieslijst. De drie verschillende ‘leveranciers’ aan de kieslijsten kunnen hun eigen achterbannen blijven aanspreken. „Vervolgens kunnen de drie partijen gezamenlijk wel een steviger stempel op de coalitie­onderhandelingen drukken. Zeker in het gefragmenteerde partijpolitieke landschap is zo’n christelijk kartel moeilijker te vermijden bij coalitievorming. Terwijl ze gewoon drie aparte fracties kunnen blijven, verdelen de drie partijen dan in goed onderling overleg kabinets­posten.”