Oxfam: Bloedbad in Oost-Congo
GOMA – Terwijl het Congolese leger in het oosten van Congo probeert een nieuwe rebellie de kop in te drukken, grijpen milities in het gebied het machtsvacuüm aan om hun gezag te vestigen. Honderden inwoners van de provincie Zuid-Kivu zijn al vermoord of verkracht, heeft de Britse hulporganisatie Oxfam gezegd.
Elodie Martel, Oxfamdirecteur voor Congo, sprak van een humanitaire catastrofe. „In grote delen van het oosten heerst chaos en ontbreken bestuur of handhaving van de veiligheid”, zei hij. Om de ernst van de situatie te onderstrepen is de mensenrechtenchef van de Verenigde Naties, Valerie Amos, dinsdag in de stad Goma gearriveerd om enkelen van de ruim een kwart miljoen vluchtelingen te spreken. Vanwege de onveilige situatie moesten sommige bezoeken in de regio worden afgelast.
Muitende militairen vormden eerder dit jaar de rebellenbeweging M23 en hebben inmiddels grote delen van het aan grondstoffen rijke Oost-Congo in handen. Het Congolese leger levert in de provincie Noord-Kivu strijd met de rebellen, maar nieuwe rebellengroepen grijpen de situatie aan door de controle over mijngebieden te bemachtigen.
Regionale leiders voerden dinsdag in Uganda overleg over aanpassing van het VN-mandaat voor de vredesmissie in Congo als mogelijke oplossing voor het conflict. Een andere oplossing is om in de vredesmissie een neutrale troepenmacht op te nemen die wordt gevormd door landen uit heel Afrika –een plan dat de voorkeur van Congo geniet– of zal bestaan uit troepen uit omliggende landen. De voorkeur van Uganda en Rwanda, buurlanden van Congo, gaat uit naar deze mogelijkheid.
Oxfam dringt er bij de regionale leiders op aan de bescherming van burgers boven aan hun agenda’s te plaatsen.
Het Internationaal Strafhof (ICC) heeft dinsdag bepaald dat slachtoffers van de oorlog in Congo recht op schadevergoeding hebben. Het gaat om mensen die direct of indirect hebben geleden onder misdaden die zijn gepleegd na het werven en inzetten van kindsoldaten in de periode van 1 september 2002 tot 13 augustus 2003. Het hof stelde dit in de zaak tegen Thomas Lubanga, de eerste verdachte die door het strafhof is veroordeeld voor oorlogsmisdaden.
De rechters zeiden verder dat onder anderen familieleden van slachtoffers en hulpverleners in aanmerking kunnen komen voor compensatie.
Betalingen worden gedaan uit de beschikbare middelen van het slachtofferfonds TFV van het strafhof, dat wordt gevoed uit vrijwillige bijdragen van de 121 bij het ICC aangesloten landen. Momenteel heeft het TFV 3,5 miljoen euro op de bank staan.
Het is voor het eerst dat het strafhof zich uitsprak over herstelbetalingen aan slachtoffers van oorlogsmisdaden.