De inmiddels 46–jarige Bosnische Serviër was in 1992 enkele maanden commandant van het kamp Susica in Oost–Bosnië. Hij heeft zich er schuldig gemaakt aan etnische vervolging, moord, verkrachting en marteling van moslims en andere niet–Serviërs, zo bekende hij ten overstaan van de rechters.

De eerste versie van de Nikolic–aanklacht was in november 1994 uitgevaardigd door toenmalig VN–hoofdaanklager Richard Goldstone (Zuid–Afrika). Het was de eerste keer dat het in 1993 opgerichte VN–hof in Den Haag iemand aanklaagde, en dat baarde toen wereldwijd veel opzien. Nadat in 1992 bekend was geworden wat voor gruweldaden in Bosnië werden gepleegd, besloot de VN–Veiligheidsraad in 1993 tot oprichting van een speciaal tribunaal voor ex–Joegoslavië. Dat kwam eerst maar langzaam op gang, maar bewees met zijn eerste aanklacht zijn daadkracht.

Susica, enkele tientallen kilometers ten westen van Srebrenica, was een kamp waar tussen mei en oktober 1992 circa 8000 moslims en andere niet–Serviërs werden vastgehouden. Telkens waren er zo’n drie– á vijfhonderd gevangenen. Vrouwen en kinderen werden meestal maar kort vastgehouden en vervolgens naar gebied onder controle van de regering in Sarajevo gestuurd. Er was weinig eten, geen douches en niets om op te slapen. Bewakers mishandelden gedetineerden dagelijks.

Nikolic werd in april 2000 opgepakt door SFOR, de door de NAVO geleide internationale vredesmacht in Bosnië. De voorbereiding van zijn proces liep vertraging op, onder meer door geharrewar om de vermeende onrechtmatige omstandigheden van zijn arrestatie.

Het proces had op 22 september moeten beginnen, maar door de schuldbekentenis en de overeenkomst zijn nu alleen nog maar hoorzittingen ter strafbepaling nodig, die in de eerste week van november zullen worden gehouden. De VN–aanklagers eisen een straf van 15 jaar. De verdediging zal later ingaan op de vraag van een gepaste straf.

Voorzittend rechter in de zaak–Nikolic is de Duitser Wolfgang Schomburg, bijgestaan door Florence Mumba (Zambia) en Carmel Agius (Malta). Schomburg las de tenlastelegging donderdag in haar geheel voor en vroeg Nikolic de feiten te bevestigen. Zo was hij betrokken bij negen moorden. Een van de slachtoffers, Galib Music, sloeg hij zeven dagen lang telkens weer met een metalen buis tot hij bewusteloos was. Na ongeveer een week van mishandeling overleed de 60–jarige Music.

Ook stond kampcommandant Nikolic toe dat vrouwen en meisjes werden verkracht, door kampbewakers, soldaten en andere mannen. Het seksueel misbruik vond plaats op diverse plaatsen in en rond het kamp.