In 2007 vertrokken er 1558 Poolse mensen weer naar hun eigen land, in 2011 waren dat er al 4504. Een krappe verdrievoudiging. Daartegenover staat dat het aantal Polen dat juist naar Nederland emigreerde met 87 procent steeg (van 10.126 in 2007 naar 18.937 in 2011).

Ondanks dat er meer mensen terugkeren naar Polen, blijft de Poolse bevolking in Nederland in absolute aantallen dus groeien. Alleen al in 2011 steeg het aantal Poolse mensen dat in Nederland verblijft met 14.074. In de jaren daaraan voorafgaand steeg dat aantal met ongeveer 10.000 per jaar.

Volgens MalgorzataBos-Karczewska, de hoofdredacteur van de website van de Poolse gemeenschap in Nederland Polonia.nl en voorzitter van de Stichting van Poolse Experts in Nederland (STEP), zegt echter dat niet één op één aangenomen kan worden dat de cijfers het hele beeld weergeven. „Mensen schrijven zich niet altijd in of uit bij de Gemeentelijke Basisadministratie. Ze weten niet dat ze dat moeten doen, of doen het niet onder druk van een huisjesmelker of een baas.”

Vorig jaar gaf minister Henk Kamp (Sociale Zaken) te kennen dat hij een bestuurlijke boete wil invoeren bij het niet-naleven van registratieverplichtingen. „Wellicht dat er daardoor meer bekendheid is gekomen voor die verplichting. Maar de informatievoorziening vanuit de overheid is nihil”, zei Bos-Karczewska. Of er echt meer mensen terugkeren naar Polen, is volgens haar niet te zeggen. „Soms vertrekken mensen omdat er hier geen werk is, maar komen ze toch weer terug. De dynamiek is veel groter dan de statistiek laat zien.”

In het oogstseizoen is de groep Polen in Nederland vaak nog omvangrijker. Meer dan de helft werkt in de land- en tuinbouw. Die hoeven zich echter vaak niet in te schrijven, dat moet pas vanaf een verblijf van minimaal 4 maanden. In november van dit jaar moet er een nieuwe wet van kracht worden, die niet-ingezetenen in Nederland verplicht hun eerste verblijfsadres vast te leggen. „Dat wordt opnieuw slecht gecommuniceerd met onder andere de Polen”, zei Bos-Karczewska.