Dit heeft de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Powell woensdag gezegd. De bereidheid van de Amerikaanse regering om de VN een grotere rol te gunnen, getuigt van een mentaliteitsverandering in het Witte Huis. Tot voor kort stelde de regering-Bush zich op het standpunt dat er voor de volkerenorganisatie alleen een zeer beperkte rol in Irak was weggelegd.

De aanhoudende problemen met de veiligheid, de voortdurende aanslagen en de uit de hand lopende kosten van de militaire operatie en de wederopbouw hebben de ’haviken’ in Washington in feite gedwongen hun afkeer van de VN in te slikken.Dat de Amerikaanse president Bush bereid is een grotere rol van de VN in Irak te aanvaarden, deelde hij woensdagochtend al mee aan de Nederlandse premier Balkenende, tijdens een ontbijtgesprek in het Witte Huis.

Bij de ontmoeting waren behalve Balkenende en Bush ook minister van Buitenlandse Zaken De Hoop Scheffer, zijn Amerikaanse ambtgenoot Powell, de Amerikaanse vice-presidnet Cheney en de nationale veiligheidsadviseur Rice aanwezig.

Powelll liet tijdens een persconferentie woensdagavond weten dat hij al telefonisch contact heeft gehad met zijn ambtgenoten in de VN-Veiligheidsraad over een nieuwe resolutie. De minister zei dat de VS voorlopig nog een dominante rol in Irak zullen blijven spelen en ook het commando blijven voeren over de multinationale troepenmacht.

Washington zou wel aan de VN-Veiligheidsraad moeten ’rapporteren’ over de militaire situatie in het land. VN-secretaris-generaal Kofi Annan heeft zich overigens eerder al uitgesproken voor een Amerikaans commando over een VN-macht.

Het Amerikaanse voorstel voor de resolutie behelst, behalve een multinationale troepenmacht, ook een opdracht aan de door de VS ingestelde Iraakse Regeringsraad. Die moet een schema opzetten om democratische verkiezingen te gaan houden en een grondwet ontwerpen. In Bagdad werden woensdag de leden van het nieuwe Iraakse kabinet beëdigd. De ministers opereren voorlopig nog onder Amerikaanse verantwoordelijkheid en controle.

Waarnemers verwachten dat landen die tegen de aanval op Irak waren, zoals Frankrijk en Rusland, harde onderhandelingen met de VS over de nieuwe VN-resolutie zullen voeren. De Verenigde Staten vielen samen met Groot-Brittannië in maart zonder nadrukkelijke toestemming van de VN Irak binnen. De tegenstanders passen ervoor met een nieuwe VN-resolutie de Amerikaanse militaire actie achteraf ’goed te keuren’. Zij zullen waarschijnlijk voor de VN een grote rol eisen bij de politieke controle over de wederopbouw van het Arabische land.

Een VN-resolutie over Irak zal de druk op het Amerikaanse en Britse leger verminderen, omdat verscheidene landen dan waarschijnlijk bereid zijn om troepen voor een stabilisatiemacht te leveren. Turkije, India, Pakistan en Bangladesh zijn momenteel potentiëel leverancier van substantiële aantallen vredessoldaten, maar hebben laten weten dit pas te overwegen als er een VN-resolutie op tafel ligt.

Een nieuw rapport van het Amerikaanse Congres meldt dat de huidige Amerikanse inzet in Irak niet langer dan tot maart 2004 is vol te houden. Dan zou het huidige aantal van 180.000 troepen in en rond Irak, moeten worden ingekrompen tot rond de 50.000, zo meldde CNN op woensdag. Bush is er dus bij gebaat dat er zo snel mogelijk buitenlandse militaire steun komt. Powell zei woensdag overigens te verwachten dat de stemming over het Amerikaanse resolutievoorstel over niet al te lange tijd, mogelijk volgende week al, zal plaatsvinden.

Een VN-resolutie maakt ook grotere internationale financiële steun voor de wederopbouw mogelijk. Volgens Amerikaanse kranten is daarvoor in 2004 tussen de 40 en 60 miljard dollar nodig. Op 23 en 24 oktober vindt er in Madrid een donorconferentie plaats, waar de internationale gemeenschap het geld voor Irak bijeen moet krijgen. Experts van de Europese Unie, de VS, Wereldbank en de VN verwachten eind deze maand een kostenoverzicht te hebben voor de reconstructie van het land. Dit is de uitkomst van het overleg dat alle partijen woensdag in Brussel hebben gevoerd.