Clan van Assad domineert Syrië
DAMASCUS (ANP) – President Bashar al-Assad (47) van Syrië leed een kalm bestaan in Londen toen zijn broer Basil in 1994 op 31-jarige leeftijd om het leven kwam bij een auto-ongeluk. Basil zou zijn vader opvolgen die sinds 1970 dictatoriaal regeerde. Vader Hafez al-Assad was een alawiet, aanhanger van een geloof dat zijn wortels heeft in de sjiitische islam. De familie komt uit al-Qardaha, 25 kilometer ten zuidoosten van de haven Latakia, in de bergen die ook wel de Alawitische Bergen worden genoemd. Naar schatting 10 procent van de bevolking is alawiet.
De onbekende Bashar werd ‘kroonprins’. Hij moest een militaire opleiding volgen en werd president na de dood van zijn vader in juni 2000. In tegenstelling tot zijn vader was Bashar geen vakman-dictator. Hij leunde meer dan zijn voorganger op zijn entourage. Die bestaat voornamelijk uit naaste familieleden en alawieten die de clan vertrouwt.
De belangrijkste steunpilaar is Assads jongere broer Maher (45). Maher is commandant van de beruchte Republikeinse Garde, een elitekorps dat wel 12.000 man telt, en de 4e pantserdivisie. Met deze functies en eenheden domineert Maher de strijdkrachten. Maher is naar verluidt ook de drijvende kracht achter de overwegend alawitische knokploegen van het regime, de shabiha. Maher geldt als een gewelddadige ijzervreter. Hij zou in 1999 zijn zwager Asef Shawkat tijdens een ruzie hebben neergeschoten.
Officier en rokkenjager Shawkat huwde zeer tegen de zin van Hafez in 1995 met Bouchra Assad (51), de enige dochter van de stichter van de dynastie. De familie keerde zich van het echtpaar af, maar de schade is volgens waarnemers vooral dankzij de betere verstandhouding met Bashar hersteld. Shawkat kreeg in 2001 zelfs weer een topfunctie in het militaire veiligheidsapparaat.
Naast Bouchra zijn er meer belangrijke vrouwen in de clan, met name de in 1934 geboren weduwe van Hafez, Anisa Makhlouf. Zij zou onlangs tegenover Bashar en Maher hebben opgemerkt: „Als je vader nog leefde, zaten we nu niet in deze ellende.” Makhlouf heeft de publiciteit gemeden, maar ze zou volgens waarnemers over veel plannen van haar echtgenoot het laatste woord hebben gehad. Ze zou een hekel hebben aan Bashars vrouw Asma, omdat die de publiciteit wel zocht om de indruk te wekken dat haar moderne man een hervormer is.
Anisa’s broer Mohammed Makhlouf (79) bouwde een zakenimperium op dankzij de partner van zijn zus. Zijn zoon Rami (43) is naar verluidt nu de machtigste man in de gesloten zakenwereld. De gehate miljardair „de dief” Rami zou 60 procent van de economie domineren. Veel van zijn zaken kwamen na 2000 pas goed van de grond. Makhlouf kon op veiligheidsdiensten van het regime vertrouwen om zijn zaken uit te breiden.
De Syrische ‘inlichtingenindustrie’ omvat tal van veiligheidsdiensten. Daar werken alawitische officieren of familie van Assad, zoals Rami’s broer kolonel Hafez Makhlouf, die een inlichtingendienst in Damascus leidt, of generaal Mohammed Nasif Kheirbek die uit de streek van de Assads komt en familieleden heeft die getrouwd zijn met Assads.
