Nederlandse emigrant in Denemarken actief in bedrijfsleven en kerk
Opgegroeid in het Drentse Hoogeveen, werkte hij na zijn studie bestuurskunde twee jaar in Griekenland. Inmiddels woont Harm Jan Feijer (37) meer dan tien jaar in Denemarken, waar hij trouwde met Trine Kjaer (37). De inwoner van Horsens geniet van de zee, fjorden en havens in Oost-Jutland en leerde de Denen kennen als gemoedelijke mensen.
Op de zolderverdieping van zijn vrijstaande woning in de regio Oost-Jutland kijkt Feijer uit het raam. Hij heeft zicht op bos en water, de uitloop van het Horsens fjord. „Wat wil je nog meer?” De emigrant wijst ook op de voormalige oudste staatsgevangenis van Denemarken. Het pand wordt omgebouwd tot een concert- en congrescentrum.
Feijer groeit op in een christelijk gereformeerd gezin in Hoogeveen. Aan de Universiteit Twente volgt hij de studie bestuurskunde. In zijn vrije tijd speelt hij trombone bij de Continental Singers. Tijdens een reis van het gospelkoor door Scandinavië maakt hij voor het eerst kennis met Denemarken.
Vanaf 1999 werkt Feijer twee jaar in Griekenland voor de christelijke studentenorganisatie IFES. Terug in Nederland ontmoet hij, tijdens een tournee met de Continental Singers, de Deense Trine Kjaer. Ze krijgen verkering. „We hadden te maken met twee landen en culturen en vonden het belangrijk om te ontdekken of we in het land van de ander zouden kunnen wonen en leven.”
Feijer besluit „de stap te wagen” en in Denemarken werk te zoeken, zodat zijn vriendin haar muziekstudie daar kan afronden. In 2001 trekt hij bij zijn aanstaande schoonouders in. De taal leert hij in de praktijk. Hij werkt een halfjaar in de kinderopvang. „Het contact met de kinderen en hun ouders hielp goed om de taal en cultuur beter te leren kennen.”
Het kost Feijer weinig moeite het Deens onder de knie te krijgen. „De grammatica is eenvoudiger dan de Nederlandse. Alleen de uitspraak is vrij lastig. Het was leuk om te ontdekken dat die in veel gevallen lijkt op het Drentse en Groningse dialect.”
Webshop
In het najaar van 2002 trouwt Feijer. Vanaf dat moment heten hij en zijn vrouw –docent muziek en godsdienst in het voortgezet onderwijs– officieel Kjaer Feijer. De Deense wet biedt de mogelijkheid hun beide achternamen op die manier te combineren. De eerste periode wonen ze in Aarhus, na Kopenhagen de grootste Deense stad. Inmiddels houden ze enkele jaren verblijf in Horsens. Ze krijgen twee kinderen: Jesse (4) en Ruben (1).
Feijer werkt zes jaar bij Youth for Christ Denemarken, de laatste periode als directeur. Eind 2008 stapt hij over naar het bedrijfsleven. Op dit moment is hij in dienst van een webshop in Aarhus die skateproducten verkoopt. Hij is manager voor de Nederlandse markt en houdt zich bezig met het verbeteren van bedrijfsprocessen binnen de organisatie.
In de beginperiode in Denemarken vallen Feijer vooral de overeenkomsten met Nederland op. „De welvaartsniveaus in beide landen lijken bijvoorbeeld op elkaar.” Gaandeweg krijgt hij meer oog voor de verschillen. „De Deense samenleving is homogener dan de Nederlandse, onder meer doordat er minder allochtonen zijn.”
Hij geniet van de rust en de ruimte in het Scandinavische land. „Denemarken is ongeveer even groot als Nederland, maar heeft veel minder inwoners. De drukte van de Randstad vind je hier, afgezien van Kopenhagen, niet. Het landschap in de regio waar wij wonen –zee, fjorden, havens– vind ik mooi. De wat ruigere Noordzeekust in het noorden van Jutland is ook prachtig. En Denen zijn over het algemeen gemoedelijk.”
Staatskerk
De kerkelijke situatie in Denemarken vormt voor Feijer een groot contrast met die in zijn vaderland. „Er zijn weinig kerkgenootschappen. Van de Denen behoort 85 tot 90 procent tot de Evangelisch-Lutherse Kerk, de staatskerk. Het land telt ook enkele baptisten- en pinkstergemeenten, maar die zijn heel klein.”
Ondanks het hoge percentage Denen dat in de kerkelijke registers staat ingeschreven, noemt Feijer het land „sterker geseculariseerd” dan Nederland. „Het lidmaatschap is vooral een traditie. Het gros van de mensen is gedoopt, doet confirmatie, trouwt in de kerk en wordt van daaruit begraven. En misschien komen ze af en toe met Kerst. Er zijn heel weinig orthodoxe christenen”, zegt Feijer. Zijn vrouw, die bij het gesprek is aangeschoven, schat het aantal „serieuze christenen” in de volkskerk op maximaal 5 procent.
De zondagse diensten zijn over het algemeen nauwelijks ingebed in een gemeenteleven dat zich ook doordeweeks afspeelt, merkt Feijer. Samen met zijn vrouw zoekt hij aansluiting bij een soort buitengewone wijkgemeente in de evangelisch-lutherse kerk in Aarhus die zich verwant voelt met de charismatische vernieuwingsbeweging Oase. „Het is een dynamische gemeente die nadrukkelijk oog heeft voor haar omgeving.”
Vanuit Aarhus gaat een gemeentestichtingsproject van start in Horsens, waar Feijer nu vicevoorzitter van de kerkenraad is. „We hebben inmiddels een voorganger voor 70 procent. Onze –laagdrempelige– diensten houden we in een buurthuis. Er komen gemiddeld veertig volwassenen en dertig kinderen. We willen bewust christen zijn in ons dagelijks leven en proberen mensen uit onze omgeving bij onze activiteiten te betrekken.”
Koninginnedag
Als emigrant vindt Feijer het belangrijk dat de kinderen zijn moedertaal leren. Hij communiceert met hen in het Nederlands, zijn vrouw in het Deens. Het echtpaar overweegt de jongens als ze wat groter zijn naar de Nederlandse zaterdagschool in Aarhus te laten gaan.
Wat hij het meest mist uit de cultuur van zijn vaderland? Feijer noemt een typisch Nederlands fenomeen als Koninginnedag. „En hagelslag”, vult zijn vrouw met een brede lach aan. „Als we in Nederland zijn, slaan we altijd een voorraad in.”
Feijer is niet aangesloten bij een vereniging van Nederlanders in Denemarken. „We gaan drie keer per jaar naar Nederland. Ik concentreer me vooral op de contacten met familie en vrienden daar. Doordat de culturen niet sterk verschillen, heb ik misschien ook minder behoefte om hier ervaringen met andere emigranten uit te wisselen.”
Voelt hij zich na elf jaar wonen in Jutland meer Deen of meer Nederlander? „Een deel van mij is Deens, maar een groot deel ook nog steeds Nederlands”, reageert Feijer. Hij sluit niet uit in de toekomst ooit naar zijn vaderland terug te keren. „Trine en ik houden die mogelijkheid open, maar het is nu niet aan de orde. We hebben hier onze plek en we hebben het goed.”
Denemarken in het kort
Met een oppervlakte van ruim 43.000 vierkante meter is Denemarken iets groter dan Nederland. Het land telt zo’n 5,5 miljoen inwoners, van wie er 1,2 miljoen in de hoofdstad Kopenhagen wonen. Denemarken heeft 7300 kilometer kust en meer dan 400 eilanden. Het zuidelijkste Scandinavische land is lid van de EU, maar doet niet mee aan de euro. Vanuit Nederland emigreerden volgens het CBS in de periode 2000 tot en met 2010 ruim 6000 personen naar Denemarken, onder wie 3200 autochtone Nederlanders. De overigen waren geboren in Denemarken (1753) of in een ander land (1090).
Lees ook:
