Vrouwen 90 jaar naar de stembus
DEN HAAG (ANP) – Het is donderdag precies 90 jaar geleden dat vrouwen voor het eerst hun stem mochten uitbrengen. „Een jubileum waarbij we zeker stil moeten staan”, aldus PvdA-politica Gerdi Verbeet. De aftredend voorzitter van de Tweede Kamer vindt dat het uitbrengen van je stem gelijkstaat aan een feestje.
Hoewel het algemeen kiesrecht voor vrouwen (toen vanaf 25 jaar) al in 1919 in de wet werd opgenomen, konden zij pas bij de verkiezingen op 5 juli 1922 voor het eerst hun gang naar de stembus maken. Verbeet weet uit ervaring hoe belangrijk dat toentertijd was: „Ik herinner mij dat toen ik als 21-jarige voor het eerst mocht stemmen, mijn oma tegen mij zei: ’Wees blij kind, ik mocht pas stemmen toen ik 28 was.”
In de ogen van de PvdA-politica is het belangrijk dat mensen zich bewust zijn van hun stemrecht, want politici kunnen niet zonder steun uit de bevolking. „Daarom zeg ik ook altijd tegen mijn kinderen en kleinkinderen dat zij gebruik moeten maken van deze eigen keuzemogelijkheid. De generatie van mijn grootmoeder heeft er een kwart eeuw voor moeten vechten.”
Na 5 juli 1922 heeft de vrouwenemancipatie zich maar langzaam voltrokken, vindt Verbeet. „Zeker tot in de jaren ’50 werden vrouwen die werkten, nog ontslagen als ze gingen trouwen. Ook als het gaat om handelingsbekwaamheid bestond er nog lang ongelijkheid tussen beide seksen.”
In de Tweede Kamer zijn tegenwoordig 62 van de 150 volksvertegenwoordigers vrouw. Geen meerderheid, maar volgens de huidige voorzitter loopt Nederland daarmee wereldwijd wel voorop. „Natuurlijk, het is zo dat politieke partijen over het algemeen meer mannelijke dan vrouwelijke leden hebben. Maar het is ook zo dat partijen er nu niet meer mee wegkomen als ze alleen maar mannen op hun kieslijst plaatsen.”
Ter gelegenheid van haar vertrek uit de politiek publiceerde Verbeet eerder dit jaar het boek ‘Vertrouwen is goed, maar begrijpen is beter’. Hierin pleit ze voor een grote diversiteit in het parlement omdat dat de kwaliteit van de te maken besluiten verbetert. Het is daarom belangrijk dat zo veel mogelijk Nederlanders zich betrokken voelen bij de politiek, vindt Verbeet.
Zelf ging ze toen ze een klein meisje was, altijd met haar moeder mee het stemhokje in, en dan tilde haar moeder haar op en mocht ze het vakje rood inkleuren. „Op die manier was stemmen in onze familie altijd iets dat echt gevierd werd. Ik raad andere mensen aan als er straks verkiezingen komen, het ook zo te doen.”
