Dag van de waarheid rond Higgsdeeltje
AMSTERDAM (ANP) – Overal ter wereld wachten wetenschappers vol spanning op wat er woensdag bekendgemaakt zal worden bij CERN in Genève, de Europese Organisatie voor Kernonderzoek. „Of we horen dat het Higgsdeeltje niet bestaat, of dat het zo goed als zeker ontdekt is”, zei deeltjesfysicus van de Radboud Universiteit in Nijmegen Frank Filthaut maandag.
Filthaut is een van de onderzoekers van de Atlasgroep die woensdag haar resultaten presenteert. Hij kan nog niet vertellen wat hij en zijn collega’s zullen onthullen. „Maar het wordt spectaculair. Of we nu aankondigen dat het deeltje bestaat of niet, het is sowieso groot nieuws. Als Higgs-boson niet bestaat, wil dat zeggen dat we de hoeksteen van het begrip van deeltjesfysica omver kunnen gooien”, aldus Filthaut. Wordt het bestaan van het deeltje eindelijk bewezen, dan betekent dat de vervolmaking van de huidige theorie van elementaire deeltjes.
„Het is een spannend moment, we merken dat wetenschappers ontzettend opgewonden zijn. Maar wat we precies kunnen verwachten, blijft gissen”, vertelde een woordvoerster van het Nationaal instituut voor subatomaire fysica (Nikhef) maandag.
De vondst van het Higgs-bosondeeltje zou de vervolmaking zijn van de huidige theorie van elementaire deeltjes. Dat is voorlopig vooral op theoretisch niveau van groot belang. Het Higgsdeeltje geeft massa aan alle deeltjes. Zonder dit deeltje is het een raadsel waarom deeltjes massa hebben en waarom sommige deeltjes meer massa hebben dan andere. Het Higgsdeeltje kan die massa’s verklaren.
Wat de praktische toepasbaarheid van de naderende ontdekking is, is nog niet duidelijk. Dat was overigens ook zo toen vorige eeuw grote ontdekkingen gedaan werden in de quantummechanica. Die bleken later ontzettend belangrijk: de ontdekkingen van toen vormden de basis voor de computertechnologie van vandaag.
Ook maandag maakten wetenschappers van de Amerikaanse deeltjesversneller Tevatron bekend dat ze de ‘tot op heden sterkste aanwijzing hebben gezien voor het lang gezochte higgsdeeltje’. Dat meldden wetenschappers van de Europese tegenhanger CERN overigens ook al in december. Tevatron werd vorig jaar september gesloten en komt nu met resultaten van hun berekeningen. De onderzoekers kunnen niet 100 procent zeker zijn, maar zien toch een duidelijke hint, meldde een van de betrokken wetenschappers van Tevatron maandag.