Zwevende kiezer luistert pas op laatste moment naar politicus
DEN HAAG – Op ”superzaterdag”, met partijcongressen van CDA, CU, PvdA, GroenLinks en SP –gisteren voegde de PvdD zich in dat koor– is de toon voor de verkiezingscampagne gezet. Maar wat echt telt, is het slotakkoord in september.
Duizenden partijtijgers konden zich afgelopen weekend laven aan het gedachtegoed en de mensen van hun partij. Verkiezingsprogramma’s werden vastgesteld, kieslijsten bekrachtigd.
Opvallend daarbij waren onder meer de recordaantallen amendementen die bij de partijen aan de orde kwamen. Dat toont eens te meer aan dat de tijd van kritiekloos achter de partijtop aanlopen, definitief voorbij is. „Ik zeg wat ik denk” is niet langer voorbehouden aan partijleiders, maar is tot diep in het lagere partijwezen doorgedrongen.
Traditiegetrouw grepen de politiek leiders van genoemde partijen het congresmoment aan om uit te halen naar hun concurrenten. Geloof hen niet, was de ondertoon, het zijn net sirenen. Die wezens (half vogel, half vrouw) uit de Grieks mythologie lokten met hun gezang voorbijvarenden naar het strand van hun eiland, waar die vervolgens op de klippen schipbreuk leden.
Vooral premier Rutte –die onlangs uithaalde naar SP’er Roemer– moest het ontgelden. Hij heeft er een puinhoop van gemaakt, aldus zijn grote rivaal Roemer. Volgens Slob (ChristenUnie) maakt Rutte alles ondergeschikt aan zijn reisdoel, het Torentje. „Als het nodig is, wordt er door de VVD straks zelfs 3 miljard euro bezuinigd op de allerarmsten van de wereld.”
Opmerkelijk was dat het linkse kamp totaal lijkt te versplinteren. De leiders van PvdA en GroenLinks vielen beiden Roemer aan; de SP-leider op zijn beurt zocht ook geen toenadering tot de linkse partijen.
Het CDA sprak zichzelf moed in. „Er is weer teamgeest”, zei lijsttrekker Buma hoopvol.
Via de media konden kiezers zaterdag de kakofonie aan geluiden op de voet volgen. Waar de partijtijgers bevestigd werden in de keuze voor hun partij, zullen veel zwevende kiezers nog niet veel dichter bij een keuze voor een van de delen van het politieke orkest zijn gekomen.
Ze hebben nog even: pas eind augustus gaan alle campagneregisters open.
En juist het slotakkoord, vlak voor de verkiezingen van 12 september, is het belangrijkste onderdeel van het Haagse muziekstuk. Talloze kiezers bepalen immers tegenwoordig pas op het laatste moment op welke partij ze gaan stemmen. Daarom telt datgene wat ze horen vlak voor ze het stemlokaal betreden, bij velen het zwaarst. De VVD wacht daarom bewust met haar verkiezingscongres tot 25 augustus. Een solo-optreden, hoopt Rutte, kan wel eens meer indruk maken dan enkele klanken in een meerpartijensymfonie.
