Opgestapelde tafels en stoeltjes in de gemeenschapsruimte laten zien dat de school betere tijden heeft gekend. De Bouwsteen telde twee jaar geleden nog 48 kinderen en zat daarmee ruim boven de opheffingsnorm van 23 leerlingen, die de gemeente Neede hanteert. Anderhalve week geleden ging De Bouwsteen met slechts zeventien leerlingen van start. De complete school, inclusief personeel, past op één klimrek.

Wilma Eilander en Bely-Annet Bakker, twee moeders die in de pr-commissie van de school zitten, noemen drie oorzaken voor de penibele situatie. „Er is twee keer een relatief grote groep 8 vertrokken, terwijl er veel minder kinderen in groep 1 instroomden. Daarnaast is een aantal gezinnen afgelopen tijd verhuisd.” Legale redenen, waar de moeders zich bij neerleggen.

Meer moeite hebben ze met de derde reden. „Vijf gezinnen van onze kerk vonden de school te klein worden en hebben hun kinderen, acht in totaal, ervan afgehaald. Die gaan nu naar De Kisveld, de pc-school op het dorp. Daardoor zakt De Bouwsteen dit jaar onder de opheffingsnorm. We proberen christelijk met elkaar om te blijven gaan, maar dat is door deze gang van zaken wel moeilijk geworden.”

De Bouwsteen mag twee jaar onder de opheffingsnorm blijven draaien. Als het leerlingenaantal niet stijgt, zal de school in de toekomst opgeheven moeten worden. Die gedachte doet Eilander en Bakker pijn. „We zijn erg blij met De Bouwsteen. Er wordt goed onderwijs gegeven. Dat blijkt uit rapporten van de inspectie. Wat belangrijker is: de Bijbel staat nummer één. Onze kinderen krijgen gereformeerd onderwijs en dat is van levensbelang.”

De zeventien leerlingen zijn verdeeld over drie lokalen. Groep 0, 1 en 2 (vijf kinderen) zitten bij elkaar, groep 3 en 4 (negen kinderen) en groep 7 en 8 (drie kinderen) ook. Groep 5 en 6 vallen dit jaar uit: er zijn geen leerlingen voor. Het onderwijzend personeel bestaat uit zes juffen, van wie er één fulltime werkt. Eén dagdeel per week is er een directeur. Hij wordt uitgeleend door de gereformeerde basisschool in Hardenberg.

Een piepkleine basisschool heeft voor- en nadelen. Leerkracht Yvonne Ronda: „De kinderen hebben weinig vriendjes en vriendinnetjes. Dat is een sociaal nadeel. Daar staat tegenover dat de leerlingen optimale aandacht krijgen. We geven bijna individueel onderwijs. En als ik eens een buitenles wil doen, gaat dat met 9 kinderen een stuk makkelijker dan met 25.” Eilander en Bakker: „Het sociale nadeel proberen we thuis zoveel mogelijk te compenseren. We stimuleren onze kinderen naar voetbal, judo, squash of een andere activiteit te gaan, zodat ze toch leeftijdgenoten ontmoeten.”

Om De Bouwsteen meer bekendheid te geven, is de school drie commissies gestart: een internet-, een pr- en een kerkelijke projectgroep. „Het doel is onze school positief onder de aandacht van zoveel mogelijk mensen te brengen, zodat er hopelijk weer leerlingen bijkomen”, zeggen Eilander en Bakker. Of die kans erg groot is, weten ze niet. „Dat hoeven we ook niet te weten. God bestuurt alle dingen. We moeten bidden en de handen uit de mouwen steken; onze verantwoordelijkheid nemen. Als de school straks toch verdwijnt, hoeven wij onszelf niets te verwijten.”

Als het zover komt, zullen Eilander en Bakker hun kinderen niet naar de plaatselijke pc-school sturen. „Een groot deel van de leerlingen daar is niet christelijk. Het is bepaald geen behoudende pc-school. Er zit niets anders op dan dat we onze kinderen dan naar de gereformeerde basisschool in Enschede sturen, zo’n 25 kilometer verderop.”

De moeders zijn blij met de steun vanuit de vrijgemaakte kerk in Neede. „Kerk en school zijn hier nauw met elkaar verbonden. Veel gemeenteleden zijn nog steeds lid van de schoolvereniging ook al hebben ze geen kinderen meer op school. De betrokkenheid is groot.”

Jeugdouderling en schoolbestuurslid J. M. Rosenbrand bevestigt dat. „We hechten erg aan de drieslag kerk, gezin en school. Die moeten op één lijn staan. Tijdens huisbezoeken wijzen we ouders op het belang van gereformeerd onderwijs voor hun kinderen. Met drie van de vijf gezinnen die De Bouwsteen hebben verlaten, zijn gesprekken geweest. Goede gesprekken. Helaas hebben die niet het gewenste resultaat gehad. Uiteindelijk is de schoolkeuze de verantwoordelijkheid van de ouders en niet van de kerk.”

Ook volgens Rosenbrand ligt de kwestie „gevoelig” in de kleine vrijgemaakte kerk (250 leden) van Neede. „Als onze dominee bidt voor de gereformeerde school, wordt dat soms al uitgelegd als vijandschap tegen de andere school. Hij moet zijn woorden heel zorgvuldig kiezen. Vooral de oudere gemeenteleden, die de school hebben opgericht, ervaren de kwestie als pijnlijk.”

Joke Karssenberg, een van de ouders die hun kinderen van De Bouwsteen haalden, meent dat de school geen toekomst meer heeft. „We tobben al langere tijd met het dalende leerlingenaantal. Onze dochter zou dit jaar als enige in groep vijf komen. Ze zag daar erg tegenop. Wij zijn absoluut niet tegen gereformeerd onderwijs, maar op een gegeven moment houdt het op. De Bouwsteen is te klein geworden om door te gaan. We hebben voorgesteld met alle kinderen naar de gereformeerde basisschool in Enschede te gaan. De helft was voor, de helft tegen. Wij zagen geen andere oplossing dan onze dochter naar de pc-school te sturen.”

Karssenberg voelt zich „absoluut geen” spelbreker. „Dat is ons wel verweten. Ik heb er slapeloze nachten van gehad. Hoe het ons op de pc-school zal bevallen, weet ik niet. Onze dochter zit er pas anderhalve week. Als het tegenvalt, kunnen we altijd nog een andere school zoeken.”

Wat vinden de zeventien leerlingen van De Bouwsteen? In de hal hangt het antwoord: „Een vet coole school.”