„Groot geloof in bestaan hel vermindert criminaliteit”
EUGENE – Als mensen meer geloof hechten aan het bestaan van de hel, zullen ze minder snel overgaan tot crimineel gedrag. Dat is de conclusie van een psychologisch onderzoek door de Amerikaanse Universiteit van Oregon in Eugene.
De onderzoekers hebben gegevens verzameld over 26 jaar onder 143.197 mensen uit 67 landen. De studie werd onlangs gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift PLoS ONE.
Bij verschillende religieuze overtuigingen bleek één factor bepalend in het verband tussen religie en criminaliteit. Als in religies de nadruk gelegd wordt op de hemel is dat terug te zien in hogere criminaliteitscijfers. Waar het bestaan van de hel als werkelijkheid wordt gepreekt, zijn de criminaliteitscijfers lager. Volgens professor Azim F. Shariff, directeur van het onderzoekscentrum Cultuur en Moraal aan de Universiteit van Oregon, bewijst het onderzoek het effect van een bovennatuurlijke straf of een bovennatuurlijk welwillendheid op misdaad.
Volgens Shariff werd het effect pas zichtbaar als religie niet wordt benaderd als een „monolithische constructie” maar wordt gesplitst in delen. Dan pas zijn relaties als deze te leggen. Wie religie als geheel benadert, ziet geen verband tussen religie en criminaliteitscijfers. Het onderzoek moet meer inzicht geven in het complexe web van factoren dat het motief vormt voor het menselijk gedrag.
Vergelijkbaar onderzoek werd de afgelopen jaren al uitgevoerd. Zo werd vorig jaar bekend dat studenten sneller zullen gaan spieken als ze sterker geloven in een vergevende God dan in een straffende God. Uit een onderzoek uit 2003 blijkt dat het bruto binnenlands product van westerse landen hoger is in landen waar inwoners sterker geloven in de hel dan in de hemel.
Dat laatste lijkt enigszins op de theorie van socioloog Max Weber. Hij stelde aan het begin van de twintigste eeuw dat calvinisten sober leven en hard werken omdat ze door een bepaalde uitleg van de predestinatieleer er niet zeker van zijn of hen de hemel of de hel te wachten staat na het leven. Dat was een verklaring voor het kapitalisme en de florerende economieën van westerse landen.