Jarenlang bleef dit robuuste imago overeind. Maar vorig jaar kwam er een flinke deuk in. Nadat Jongerius in juni 2011 een omstreden pensioenakkoord had gesloten met kabinet en werkgevers, raakte haar positie omstreden. De twee grootste FNV-bonden, Bondgenoten en Abvakabo, wezen de afspraken over onder meer de verhoging van de AOW-leeftijd af. De vakcentrale raakte onderling sterk verdeeld. Haar toekomst kwam aan een zijden draadje te hangen.

Niet toevallig kort voor het moment waarop de FNV-bonden duidelijk moeten maken of ze nog met elkaar verder willen, maakte Jongerius maandag officieel haar afscheid bekend. Eerder had ze al laten weten dat ze voor zichzelf geen toekomst ziet weggelegd in De Nieuwe Vakbeweging (DNV), die onder begeleiding van ‘kwartiermaakster’ Jetta Klijnsma tot stand moet komen. Op 23 juni, de dag waarop de nieuwe vakcentrale het licht moet zien, legt Jongerius haar voorzittershamer neer.

Agnes Maria Jongerius werd in mei 2005 voorzitter van de FNV. Met haar kreeg de vakcentrale voor het eerst een vrouw aan het hoofd. Zij werkte toen al bijna 20 jaar voor de FNV en had zich bewezen als een kei van een onderhandelaar. Jongerius groeide in haar rol, naarmate onderhandelingen zwaarder werden. Soms stampvoetend, soms met emotionele woede-uitbarstingen. Die waren doorgaans gemeend, maar toegegeven, soms gebruikte ze ze om de verhoudingen extra op scherp te zetten.

In het roerige jaar 2004 was Jongerius als actiecoördinator van de FNV nauw betrokken bij de grootste vakbondsdemonstratie ooit in Nederland. Op 2 oktober van dat jaar verzamelden zich meer dan 250.000 mensen op het Amsterdamse Museumplein uit protest tegen de regeringsplannen om de mogelijkheden om vervroegd met pensioen te gaan te beperken.

Ferme taal schuwt Jongerius niet. Menigeen zal zich het „tuig van de richel” herinneren, waar zij de werkgevers voor uitmaakte. Die lieten opeens verstek gaan bij onderhandelingen over het AOW-akkoord. De woorden gingen onbedoeld het hele land door, omdat er toevallig een camera en een open microfoon in de buurt waren.

Jongerius, een afgestudeerde historica in de sociaal-economische geschiedenis, wordt geprezen om haar grote dossierkennis. Zij is in 1960 geboren in De Meern (Utrecht) als jongste in een katholiek tuindersgezin met acht kinderen, dat naar eigen zeggen weinig te besteden had.