Eigen christelijke levensoriëntatie belangrijk voor student
Voor veel christelijke studenten zijn geloof en wetenschap gescheiden werelden, vrezen Robert van Putten en Maarten Vogelaar MSc. Het is nodig dat ze beide leren verbinden door middel van een overkoepelende christelijke levensoriëntatie.
Opmerkelijk genoeg lijkt het heel veel christenstudenten tegenwoordig goed te lukken om hun studie succesvol af te ronden zonder hun geloof te verliezen. Natuurlijk, de meesten zijn kritischer geworden naar hun kerkelijke achtergrond en hun ideeën over het christelijk geloof blijken te zijn aangescherpt. Maar studenten lijken vrij goed te kunnen schakelen tussen de waarheid van de wetenschap en die van God. In de collegebanken werk je met theorieën en een bepaalde methodiek, onder christenen praat je over je persoonlijke geloofsleven.
Wij vinden het zeer opmerkelijk dat studenten over het algemeen helemaal niet zo veel vragen hebben bij de theorieën waarin ze zich bekwamen. Is de wetenschap dan zo neutraal dat iedereen ermee kan werken? Is het christelijk geloof dan zo irrelevant voor je studie? We zijn bang dat kerk en wetenschap twee op zichzelf staande werelden zijn geworden. Als je studeert, trek je je wetenschappelijke ‘jas’ aan, en als je bezig bent met het geloof leg je die wetenschappelijke kennis even terzijde. Het geloof is immers meer dan je verstand?
Christelijke verhaal
Maar heeft God ook iets te zeggen over hoe je als student ontwikkelt? En hoe ga je om met de ”grote vragen” over God, mens, oorsprong, zin en toekomst van het leven? Wij denken dat het van cruciaal belang is dat christelijke studenten een Bijbelse levensoriëntatie ontwikkelen, waarin ze hun basisovertuigingen over deze grote vragen expliciteren.
Iedereen heeft een levensoriëntatie, intuïties en overtuigingen waarmee je de werkelijkheid interpreteert en beleeft. Door je te verdiepen in het christelijke verhaal over hoe God de mens en de aarde zin en toekomst geeft, leer je kritischer kijken naar de ideeën die aan de wetenschappelijke kennis ten grondslag liggen. Want kennis berust altijd op aannames over de werkelijkheid.
Tijdens onze studietijd merkten we dat het wetenschappelijke denken ons een beeld meegaf over hoe de wereld, en specifiek de samenleving, in elkaar zou zitten. Eigenlijk gaat het niet om één maar verschillende, en soms tegenstrijdige, opvattingen. Sociale wetenschappers benadrukken dat de mens irrationeel gedrag vertoont, maar maken wel steeds meer gebruik van natuurwetenschappelijke verklaringen. Het lijkt bijvoorbeeld objectief om crimineel gedrag vanuit risicofactoren te verklaren, maar dit betekent wel dat je andere aspecten van het mens-zijn, zoals moreel bewustzijn en verantwoordelijkheidsgevoel, achterwege laat. Zo’n ‘bril’ is prima, maar wees je ervan bewust dat deze impliciete aannames weinig besproken worden op de universiteit.
We hadden behoefte aan richtinggevende perspectieven en dieper inzicht in Gods bedoeling met deze wereld. Wat geloof ik eigenlijk over ethiek of de toekomst? Het christendom heeft een enorm rijke intellectuele traditie van 2000 jaar waarin over al de grote vragen is nagedacht. Bovendien heeft deze traditie voor een belangrijk deel bijgedragen aan de ontwikkeling van de westerse cultuur en wetenschap. Augustinus, Aquino, Calvijn en Kuyper, en hedendaagse denkers als Wright, McGrath en Wolterstorff zijn slechts de bekendste namen. Hun gedachtegoed biedt geen kant-en-klaarmaaltijd, maar door deze denkers te bestuderen en samen te bespreken kunnen ze als inspiratiebron dienen om zelf vanuit een Bijbels perspectief naar de wereld te gaan kijken.
God liefhebben met het verstand
We dagen christelijke studenten uit om hier werk van te maken. Neem niet zomaar aan wat je in je studie tegenkomt. Scheid levensovertuiging en geloof niet zo snel van de wetenschappelijke kijk op de wereld. Als je dat wel doet, mis je de kans om je vakgebied vanuit een christelijke visie te begrijpen, maar ook om een dieper Bijbels zicht te krijgen op de grote vragen. Juist het tegendraadse Evangelie is een bron van wijsheid om de waarheid te achterhalen. Denk kritisch na, reflecteer op wetenschappelijke aannames en theoretische vooronderstellingen. Probeer de onderliggende overtuigingen te ontdekken en vraag jezelf af wat het christelijk geloof hieraan bij te dragen heeft.
Uiteindelijk is het niet alleen belangrijk om vragen opgelost te krijgen. Het is een Bijbelse roeping om God ook met het verstand lief te hebben. Paulus roept ons in Romeinen 12 ertoe op ons leven aan God te wijden en onze gezindheid te laten veranderen. Het geloof in God raakt dus heel ons bestaan, het denken is er helemaal bij betrokken.
De auteurs zijn student en programmaleiders van het project ”Durf te denken ” bij ForumC. Op een conferentie op 7 juni wordt een mede door hen ontwikkeld cursusboek voor studenten gepresenteerd (zie www.durftedenken.org ).