Jan Gmelich Meijling: politicus en lobbyist
DEN HAAG (ANP) – Jan Gmelich Meijling, die zaterdag in zijn woonplaats Wassenaar op 76-jarige leeftijd overleed, genoot bekendheid als VVD-politicus maar ook als lobbyist. Hij was van 1994 tot 1998 staatssecretaris van Defensie in het eerste kabinet onder leiding van Wim Kok.
Hij had altijd al een passie voor defensie. Gmelich Meijling volgde een opleiding bij de Koninklijke Marine en werkte als ambtenaar bij het ministerie van Defensie. Na afloop van zijn bewindsperiode leidden zijn lobbyactiviteiten tot rumoer in politiek Den Haag. Hij adviseerde voor het Israëlische defensiebedrijf Rafael over de verkoop van een antitankraketsysteem, dat Nederland toen wilde aanschaffen en zou onder andere Tweede Kamerleden hebben benaderd.
Zelf hield hij vol dat hij zich nooit voor het Israëlische bedrijf had hard gemaakt bij Kamerleden. „Ik loop niet lobbyend door de Kamer”, zei hij daarover. „Ik adviseer alleen de raad van bestuur, de directie en de leiding van bedrijven. Ik bewerk geen klanten.” Gmelich Meijling gaf ook adviezen aan Nederlandse bedrijven als Hollandse Signaal (militaire systemen) en De Schelde Groep (marineschepen). Hij ontkende daarbij altijd over gevoelige informatie uit zijn periode als staatssecretaris te beschikken.
Een tweede termijn als staatssecretaris zat er niet in nadat hij, tegen ambtelijke adviezen in, een regeringsvliegtuig had aangeschaft dat niet voldeed aan de voorwaarden die waren gesteld. Zo moest het toestel de Atlantische Oceaan kunnen oversteken. De zogeheten gulfstreamaffaire had geen directe gevolgen voor de staatssecretaris. Het toestel wordt overigens nog steeds gebruikt, onder meer door de minister-president.
Gmelich Meijling (VVD) werd op 4 februari 1936 in Heemstede geboren. Zijn politieke carrière begon hij in Oegstgeest, waar hij wethouder was totdat hij in 1978 burgemeester van Castricum werd en vervolgens in 1985 burgemeester van Den Helder. „Hij is tot het laatst betrokken geweest bij onze stad en hier nog regelmatig geweest”, aldus burgemeester Koen Schuiling. „In onze gemeente hangt de vlag vandaag halfstok.”