Verantwoordingsdebat in teken verkiezingen
DEN HAAG – Het is nog bijna 4 maanden tot de verkiezingen van 12 september, maar toch beheerst die dag nu al menig debat in de Tweede Kamer. Zo ook donderdag in het jaarlijkse verantwoordingsdebat, waarin Kamer en kabinet debatteren over de resultaten van het kabinetsbeleid van het jaar ervoor.
Dat gebeurt formeel aan de hand van een stapel rapporten van de Algemene Rekenkamer, maar daaruit werd donderdag nauwelijks geciteerd. Wat zich ontspon was een debat waarin partijen elkaar over en weer aanvielen op verschillende thema’s. Oppositiepartijen, maar ook de VVD, vielen PVV-leider Geert Wilders aan, die op zijn beurt het kabinet en de oppositiepartijen die betrokken waren bij het begrotingsakkoord (D66, GroenLinks en de ChristenUnie) bekritiseerde. Wilders nam ook de PvdA op de korrel vanwege de steun aan het Europa-beleid van het kabinet.
Alexander Pechtold (D66) vroeg Wilders uitdagend wat hij nou eigenlijk bereikt had met zijn gedoogsteun aan het kabinet. Volgens Pechtold is er door de PVV „vooral gepolariseerd, maar niets gerealiseerd”. Pechtold concludeerde ook dat Nederland er slechter voor staat dan bij het aantreden van het minderheidskabinet van VVD en CDA. De gedoogconstructie van VVD en CDA met de PVV betitelde hij als „een mislukt experiment” dat de economische groei, de werkgelegenheid, de staatsschuld en het vertrouwen van mensen heeft beschadigd.
PvdA-leider Diederik Samsom vond dat ook. Nederland staat er door „bijna 2 jaar doormodderen” onder premier Mark Rutte beroerd voor, zei Samsom. Hij waarschuwde voor de werkloosheid, die inmiddels is opgelopen tot boven de 6 procent. Nederland moet zich niet blindstaren op de 3 procent van het begrotingstekort, maar zich zorgen maken over die werkloosheid, vindt Samsom.
Rutte claimde dat hij het juiste beleid voert in de strijd tegen werkloosheid en wees er op dat Nederland de op één land na laagste werkloosheid van Europa heeft. Rutte botste ook met SP-leider Emile Roemer, over de openstelling van de postmarkt. Die heeft volgens Roemer geleid tot 10.000 ontslagen en het betalen van lonen van 3 euro per uur aan nieuwe postbodes.
Rutte kreeg een aanzienlijk deel van de Kamer over zich heen toen hij aankondigde dat het kabinet ondanks de demissionaire status nog voor het zomerreces een voorstel indient om de Eerste en Tweede Kamer met een derde te verkleinen. ChristenUnie-leider Arie Slob noemde dat „een provocatie”. Slob en de fractievoorzitters van PvdA, D66 en de SGP adviseerden Rutte voor andere prioriteiten te kiezen.