Mobieltje afpakken oké, maar alleen onder schooltijd
Hij was kwaad, en de boodschap was duidelijk: híér met die mobiel! Vader wacht na schooltijd, vergezeld van zijn dochter, de leraar op. Dochter heeft zitten sms’en onder de les. Meneer heeft het ding afgepakt: „Die ben je voorlopig kwijt.” En nu komt pa het apparaatje terugeisen.
Een ouderling laat aan het begin van het catechisatie-uurtje alle jongeren hun mobiel, uitgeschakeld, in een grote bak gooien. Wie zich niet aan de regel houdt, is z’n mobiel kwijt – voor een week.
Een leerling stelt op internet de vraag: „Bij ons op school is het een populaire straf om telefoons in te nemen om van alles en nog wat. Bij bellen in de klas oké, maar het gebeurt ook wel als we gewoon iets te lang op het plein rondhangen. Of niet hard genoeg werken in het huiswerklokaal. Kan dat zomaar? En hoe lang mogen ze de telefoon dan bij zich houden?”
Leuke vragen, die te maken hebben met wat een school daarover in zijn leerlingenstatuut heeft vastgelegd. Volgens de Wet op het voortgezet onderwijs (WVO) artikel 24g worden in zo’n statuut de rechten en plichten van de leerlingen geregeld. Die rechten en plichten gaan over „de goede gang van zaken binnen de instelling” en over de manier waarop de school omgaat met „gegevens uit de persoonlijke levenssfeer.”
Zo bepaalt het Maartenscollege Haren, bij Groningen: „Mobiele telefoons dienen tijdens de lessen uit te zijn. Bij overtreding van deze regel wordt de telefoon voor korte of langere tijd in beslag genomen. Geluids- en beeldopnamen mogen op het schoolterrein of tijdens schoolactiviteiten alleen met instemming van betrokkenen (medeleerlingen en medewerkers) gemaakt worden. Beeld- of geluidsmateriaal dat onder schooltijd of tijdens schoolactiviteiten is opgenomen, mag niet worden vertoond aan derden, tenzij hiervoor uitdrukkelijk toestemming is verleend door de schoolleiding. Overtreding kan leiden tot schorsing en verwijdering van school.” Een uitvoerige bepaling, waarin ook het maken van foto’s en video’s is geregeld.
Het leerlingenstatuut van het Leidsche Rein College 2010-2012 stelt dat er alleen in de aula op de begane grond getelefoneerd mag worden. „In andere delen van het gebouw staat de mobiele telefoon uit. Er is een telefoon bij de receptie waar leerlingen kunnen bellen, als dat noodzakelijk is. Bij overtreding wordt de mobiele telefoon in beslag genomen. Na drie schooldagen kan deze bij de kernteamleider opgehaald worden.” Deze regel is al specifieker over de termijn: een inbeslagneming van drie dagen.
Het Carolus Borromeus College in Helmond staat het gebruik van mobiele telefoons alleen toe in de pauzes en na 15.40 uur beneden in de hal en in de aula. De sanctie liegt er niet om: „Bij overtreding wordt de apparatuur twee weken in beslag genomen. Er vindt geen restitutie van abonnementskosten of sim-kaart plaats. De leerling kan er ook voor kiezen de apparatuur om 16.30 uur te komen ophalen en vervolgens vier dagen tot 16.30 na te blijven.”
De essentie van dergelijke statuten is dat scholen zelf regels mogen bepalen, zolang die maar redelijk en proportioneel zijn.
De hamvraag is dan natuurlijk wat redelijk en proportioneel is, en of dergelijke statuten op alle punten wel houdbaar zijn. Een schooldag je telefoon kwijt omdat je zat te sms’en onder de les, lijkt niet onredelijk. Maar een hele week? De Landelijke Klachtencommissie Onderwijs heeft al in 2008 een richting aangegeven. Die komt erop neer dat inname bij overtreding van de schoolregels prima is, maar dan alleen onder schooltijd. Want, zo stelt de commissie, „de samenleving is van dien aard dat aan de telefonische bereikbaarheid van de vo-leerling bij het verlaten van de school na zijn laatste schooluur een doorslaggevend belang wordt toegekend.”
Een mobiel is een soort primaire levensbehoefte van vo-leerlingen geworden, zeg maar net zoiets als een fiets. Een ingenomen mobiele telefoon moet daarom aan het einde van de schooldag worden teruggegeven.
Reageren? beeldenstorm@refdag.nl
