De Griekse en Franse verkiezingen van begin mei hebben een schokgolf door Europa gestuurd. De pro-Europese partijen in Griekenland, die met Europa afspraken maakten over ingrijpende hervormings- en bezuinigingsmaatregelen in ruil voor miljardensteun, verloren flink. Een regering kon niet worden gevormd en een nieuwe gang naar de stembus is aanstaande. Openlijk wordt er weer gespeculeerd over een mogelijk vertrek van het land uit de eurozone. Ook in Frankrijk is een andere wind gaan waaien met de uitverkiezing van socialist François Hollande. Hij uitte openlijk kritiek op het zwaar bevochten akkoord voor strengere begrotingsdiscipline.

Die nieuwe situatie komt bovenop de aanhoudende problemen in Italië en Spanje, waar de grote bezuinigingen de economie diep in de put hebben gedrukt. Daarnaast zorgt de zwakke positie van de Spaanse banken voor veel onrust.

In zijn uitnodigingsbrief voor het informele diner met regeringsleiders en staatshoofden, woensdag in Brussel, geeft EU-president Herman Van Rompuy aan dat er geen snelle oplossingen zijn voor de crisis en dat de huidige aanpak moet worden voortgezet . Maar hij stelde ook expliciet dat de tijd rijp is om meer nadruk te leggen op maatregelen die groei bewerkstelligen. Hij riep de leiders op tot een open en vrij debat zonder taboes.

Taboes zijn er zeker nog in Europa, of op zijn minst obstakels. Een daarvan is de invoering van euro-obligaties. Hollande is voorstander, maar de Duitse bondskanselier Angela Merkel is er fel tegen. Ook premier Mark Rutte voelt er niets voor. Door de uitgifte van euro-obligaties kunnen probleemlanden in de eurozone goedkoper geld lenen dan wanneer ze zelf naar de markt moeten. Voor landen als Duitsland en Nederland wordt lenen duurder.

Ideeën liggen er genoeg op tafel. Er wordt gedacht aan het verhogen van het kapitaal van de Europese Investeringsbank (EIB) met 10 miljard euro, de uitgifte van zogeheten projectobligaties om investeringen in infrastructuur, transport en energie te financieren en aan een beter gebruik van EU-fondsen.

Harde conclusies zal het overleg in Brussel woensdag niet opleveren. Het is een voorbereidingsoverleg voor de echte top van eind juni. Dan moeten knopen worden doorgehakt.