Dat stelde directeur G. Buist van Energie Data Maatschappij in Amsterdam woensdag. Grote ondernemingen als Akzo, Shell en Corus, maar ook ziekenhuizen hebben op hun terreinen vaak eigen elektriciteitscentrales staan. „Nederland is daarin uniek: 40 procent van de stroom wordt decentraal opgewekt.”

Tijdens de hitte bereikten de stroomprijzen vorige week hoogtepunten. Door de warmte konden elektriciteitscentrales niet op volle kracht draaien. De hoge temperatuur van het oppervlaktewater verhinderde dat de centrales genoeg koelwater konden lozen. Daartegenover stond een gestegen vraag door de vele airco’s en koelinstallaties die harder moesten draaien. Netbeheerder Tennet kondigde code rood af.

Volgens Buist maken ondernemingen steeds vaker de afweging om eerder ingekochte elektriciteit met winst door te verkopen in plaats van die zelf te gebruiken. Volgens hem kan een bedrijf soms meer verdienen door kortstondig te handelen in elektriciteit dan met de productie. „Kijk naar Schiphol. De luchthaven heeft grote koelinstallaties waarin het constant 19 graden onder nul is. Een uur 16 graden onder nul is ook goed en bespaart stroom.”

Een fabriek kan volgens Buist in een paar dagen van stroomschaarste een maand aan elektriciteitskosten terugverdienen. De Gelderse papierfabriek Parenco heeft vorige week geprofiteerd van de hoge stroomprijzen. Door onderdelen tijdelijk stil te leggen, kon stroom worden verkocht.

In het verleden moesten ondernemingen op verzoek van elektriciteitsbedrijven vaak nog op- of afschakelen, aldus Buist. Nu kunnen zij zelf stroom aanbieden. De verliezers zijn vaak de elektriciteitsleveranciers die aan hun leveringsverplichtingen moeten voldoen en extra stroom nodig hebben.

Het bedrijf van Buist bestaat drie jaar en werkt voor een kleine groep multinationals. De energievermogensbeheerder is volgens de directeur de enige in zijn soort in Europa. „Net als renterekeningen en valuta’s beheert een bedrijf tegenwoordig energie, en dat wordt aan ons uitbesteed.” Waar de gewone consument het verschil kent tussen een dag- en nachttarief handelen bedrijven al in stroom per kwartier of per halfuur.

Energie is een winstpost geworden. Volgens Buist beslist bij een volgende code rood niet alleen de technisch directeur, maar ook de financieel directeur of de fabrieksband wordt stilgelegd om stroom door te verkopen.