„Ik zou er mijn trouwfoto’s niet op bewaren”, zegt waarnemend hoofdredacteur W. Witkop van PC-Active. Het plaatje dat hij laat zien, laat weinig aan de verbeelding over: achttien maanden na het beschrijven zijn grote delen van de schijf volstrekt onleesbaar en in een grafiekje van de weggevallen data zijn precies de letters van de rode opdruk, Kruidvat, leesbaar. „Van deze cd-r is de helft van de bestanden verloren, en ik schat dat over een jaar ook de rest weg is.”

PC-Active voerde in november 2001 een uitgebreide test uit om de kwaliteit van 31 merken cd-r’s te meten. Deze zomer haalde de redactie de zorgvuldig bewaarde cd-r’s weer eens uit kast voor een nieuwe meting. De resultaten staan in het nummer van PC-Active dat vrijdag in de winkel ligt.

Door de opkomst van de cd-brander en de populariteit van veelal illegaal gekopieerde muziek, gaan de cd-r’s als broodjes over de toonbank. De goedkope merken kosten nog geen halve euro per stuk.

„Drie van de 31 merken vertonen deze mankementen”, zegt Witkop. „Veelal wordt aangenomen dat cd-r’s op z’n minst tien jaar houdbaar zijn. Sommige fabrikanten claimen zelfs een houdbaarheid van een eeuw. Uit onze steekproef blijkt dat er veel rommel op de markt is. We hebben cd-r’s aangetroffen die nooit op de markt hadden mogen komen. Het gaat daarbij mogelijk om afgedankte partijen. Het is onacceptabel dat cd-r’s in amper twee jaar volstrekt onbruikbaar zijn geworden.”

Witkop vermoedt dat de schade aan de schijven veroorzaakt is door oxidatie van het spiegelende zilverlaagje. „Boven op het flinterdunne zilverlaagje zit een laklaag om het zilver te beschermen. Die is mogelijk beschadigd bij het bedrukken. Misschien is de inkt te agressief of is er te veel kracht uitgeoefend bij het drukken. Dan krijg je hetzelfde effect als het weer in de spiegel.” Vooral de goedkope merken vielen door de mand, zegt Witkop. De drie ’foute’ merken zijn Kruidvat, Mmore en Platinum. „Bij de andere cd-r’s vonden we ook wel leesfouten, maar niet om nerveus van te worden.”

Wat zijn de beste omstandigheden om cd-r’s te bewaren? „Vacuümverpakt in de vriezer”, grapt Witkop. „Vroeg of laat gaan de data op een cd-r verloren, maar koel, droog en donker zijn de beste omstandigheden om dat zo lang mogelijk uit te stellen.”

Kruidvat plaatste vandaag al een advertentie in de ochtendkranten waarin klanten opgeroepen worden hun cd-r’s te testen en bij gebleken onleesbaarheid terug te sturen naar het bedrijf. Kruidvat belooft te proberen de bestanden te herstellen en zegt dat de cd-r’s die nu verkocht worden „aan alle eisen voldoen.”